Η τέχνη αποτελεί πάντα ένα σημαντικό κομμάτι ενός πολιτισμού. Βέβαια η τέχνη έχει πολλούς τομείς στους οποίους μπορεί να αναχθεί και ο καθένας συμβάλλει με διαφορετικό τρόπο στην σύνθεση του μεγάλου «μωσαϊκού» που ονομάζεται πολιτισμός .Ένας από αυτούς τους τομείς είναι και η λογοτεχνία, όπου οι λογοτέχνες, ως καλλιτέχνες, δέχονται ερεθίσματα και εμπνέονται από αυτά συνθέτοντας κείμενα. Μια μεγάλη πηγή έμπνευσης για πολλούς συγγραφείς πάντα αποτελούσε ο πολιτισμός, καθώς πολλοί λογοτέχνες μελετούσαν εκτενώς όχι μόνο τον δικό τους πολιτισμό αλλά και άλλους ξένους προς αυτούς πολιτισμούς προκειμένου να αντλήσουν στοιχεία που θα τους βοηθούσαν στη συγγραφή τον έργων τους. Ένας από τους πιο σημαντικούς, σύγχρονους Ιάπωνες συγγραφείς σήμερα είναι ο Haruki Murakami, ο οποίος αντλούσε πολλές φορές την έμπνευσή του από την Δυτική κουλτούρα και πολιτισμό, κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει από τους περισσότερους Ιάπωνες συγγραφείς . Η αγάπη του αυτή για τον Δυτικό πολιτισμό δικαιολογείται από το γεγονός, ότι τα λογοτεχνικά ερεθίσματα που δέχτηκε από νεαρή ηλικία ήταν έργα μεγάλων Ευρωπαίων και Αμερικάνων συγγραφέων.
Το πιο δημοφιλές έργο του Murakami σήμερα θεωρείται το Kafka on the Shore (o Κάφκα στην Ακτή), στο οποίο έχει παρατηρηθεί μια συγχώνευση επιρροών από έργα της μοντέρνας και κλασικής λογοτεχνίας καθώς και Αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας και Μοντέρνας Ευρωπαϊκής φιλοσοφίας .Το θέμα αυτού του έργου παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με την κορυφαία τραγωδία του Σοφοκλή Οιδίπους τύραννος, στην οποία ο Λάιος, βασιλιάς της Θήβας, είχε πάρει χρησμό πως το παιδί που θα γεννούσε με την Ιοκάστη θα σκότωνε τον πατέρα του και θα παντρευόταν τη μητέρα του. Όπως και ο Οιδίποδας έτσι και ο Kafka Tamura, ο πρωταγωνιστής του βιβλίου του Murakami, φεύγει από το σπίτι του για να αποφύγει την κατάρα να αποκτήσει σεξουαλική επαφή με την μητέρα του, όμως εδώ σε αντίθεση με την Τραγωδία έχουμε την προφητεία να ανακοινώνεται από τον πατέρα του Kafka. Επίσης η Ελληνική φιλοσοφία χρησιμοποιείται στο έργο, αρκετές φορές, για να βοηθήσει στους χαρακτηρισμούς των ηρώων.
Για παράδειγμα, η συχνή προσφυγή του Oshima,ενός σημαντικού χαρακτήρα στην ιστορία του Murakami, σε κλασικά Ελληνικά κείμενα δημιουργεί μια εικόνα ενός πολυμαθή ανθρώπου με βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης. Η σημασία του γίνεται πιο ξεκάθαρη καθώς προχωρά η πλοκή του κειμένου, όπου ο Oshima συζητά με τον Kafka και αναφέρεται η Αριστοφανική ιδέα περί του φύλου και της σεξουαλικότητας, όπως αυτή αναφέρεται στο Συμπόσιο του Πλάτωνα . Στο Συμπόσιο, ο Αριστοφάνης εκφέρει μια άποψη για το φύλο αφού πρώτα προειδοποιεί τους αναγνώστες του ότι αυτά που θα αναφέρει ίσως ακουστούν περίεργα και αστεία .Ο λόγος του είναι επί της ουσίας μια εξήγηση για το φαινόμενο των ερωτευμένων που λένε πως νιώθουν «ολόκληροι» όταν βρίσκουν τον σύντροφο. Συνεχίζοντας, αναφέρει πως η αγάπη προέρχεται από το γεγονός ότι κάποτε οι άνθρωποι είχαν διπλά σώματα, με δυο πρόσωπα και αντί για δυο φύλα υπήρχαν τρία: οι άντρες, οι γυναίκες και το ανδρόγυνο, όπου είχαν σώμα άντρα αλλά και γυναίκας. Αυτοί οι άνθρωποι επειδή είχαν μεγάλη δύναμη εξόργισαν τους Θεούς, οι οποίοι τους τιμώρησαν διχοτομώντας τους και από τότε οι άνθρωποι ψάχνουν το άλλο τους μισό .
O Haruki Murakami θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς και γνωστούς Ιάπωνες λογοτέχνες και τα έργα του παρόλο που έχουν επικριθεί για το γεγονός ότι χρησιμοποιούν έργα άλλων καλλιτεχνών, φιλοσόφων και συγγραφέων του Δυτικού πολιτισμού, θεωρούνται σημαντικά έργα της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας, τα οποία περιέχουν αρκετές αναφορές στον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό και φιλοσοφία.
Άλκη Κορωνάκη, Ασκούμενη του ΕΙΠΔ
Πηγές:
Haruki Murakami. (2021, April 07). Retrieved April 15, 2021, from https://en.wikipedia.org/wiki/Haruki_Murakami
Συμπόσιο (Πλατωνικός διάλογος). (n.d.). Retrieved April 15, 2021, from https://el.wikipedia.org/wiki
Kafka on the shore. (2021, April 05). Retrieved April 15, 2021, from https://en.wikipedia.org/wiki/Kafka_on_the_Shore
Cruz, E. (2018). An Intertextual Study of Haruki Murakami’s Kafka on the Shore