Το κρασί αποτελεί συνώνυμο της διασκέδασης και το πιο ευχάριστο συνοδευτικό του φαγητού σε ένα τραπέζι. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι Πορτογάλοι -που εξάλλου είναι γνωστή η αγάπη τους για το κρασί- και φροντίζουν να εξελίσσονται συνεχώς σε αυτόν τον τομέα μέσα από τις δράσεις τους. Και έτσι, όχι μόνο αποτελούν την έκπληξη για τις κυρίαρχες οινοπαραγωγούς χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία), που είναι διάσημες για την ποιότητα και την ποσότητα των κρασιών που παράγουν, αλλά και κερδίζουν την πρώτη θέση στην κατανάλωση κρασιού με 51.9 λίτρα το χρόνο ανά άτομο! Αυτό είναι και το στοιχείο που ανοίγει άλλον ένα δρόμο στην Πορτογαλία για να έρθει πιο κοντά με άλλα κράτη, μοιράζοντας μαζί τους τα κοινά χαρακτηριστικά που εμφανίζουν με αυτά στην γαστρονομία και ειδικότερα στον οίνο.
Κάνοντας μια αναδρομή, παρατηρούμε πως το κρασί έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στις συναλλαγές των προϊστορικών πολιτισμών, που αναπτυσσόταν στην περιοχή ήδη από το 2000 π.Χ., καθώς χρησίμευε ως μέσο ανταλλαγής και συνεπώς αποτελούσε σημαντικό αγαθό. Το 1143, με την ίδρυση του κράτους της Πορτογαλίας και έπειτα με την κατάκτηση όλης της επικράτειάς της από τους Μαυριτανούς το 1249, το κρασί απέκτησε ένα νέο ρόλο στην κοινωνία, αφού αποτέλεσε το βασικό συστατικό στις θρησκευτικές τελετές. Από τον 15ο έως τον 17ο αι. η Λισαβόνα γίνεται το μεγαλύτερο κέντρο κατανάλωσης και διανομής κρασιού στην αυτοκρατορία, καθώς το προϊόν ανταλλάσσεται με χρυσό και καταφέρνει να φτάσει στις τέσσερεις γωνιές του κόσμου. Το 18ο αι., με την εμπορική συμφωνία μεταξύ Αγγλίας και Πορτογαλίας, η εξαγωγή του κρασιού αυξάνεται. Ως αποτέλεσμα, όταν η προμήθεια γαλλικών κρασιών στην Αγγλία και τη Σκωτία απειλήθηκε από επανάσταση και πόλεμο, οι αμπελώνες της Πορτογαλίας αποδείχθηκαν περισσότερο από ικανοί να καλύψουν το κενό. Έτσι στις 10 Σεπτεμβρίου 1756 οριοθετείτε η κοιλάδα Douro, όπου το εύκρατο και θαλάσσιο κλίμα της διευκολύνει τους οινοποιούς. Πάρα την ύφεση που σημειώθηκε το 19ο αι. με την εισβολή γαλλικού κρασιού, η παραγωγή δεν άργησε να ανακάμψει με την επιστροφή των πορτογαλικών κρασιών στη μεγάλη έκθεση του Λονδίνου το 1874. Τον 20ο αι., έχοντας αποκτήσει πλέον κύρος και ούσα ιδιαίτερα δημοφιλής, η πορτογαλική οινοπαραγωγή οργανώνεται και ξεκινά η διαδικασία επίσημης ρύθμισης διαφορετικών πορτογαλικών ονομασιών προέλευσης. Σημείο αναφοράς αποτελεί η προσχώρηση της Πορτογαλίας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) το 1986, που επιβάλλει την αντικατάσταση του υπάρχοντος Εθνικού Συμβουλίου Οίνου από το Ινστιτούτο Αμπέλου και Οίνου, γεγονός που προσδίδει στην οινοπαραγωγή της ένα ακόμα πιο αυξημένο κύρος. Παράλληλα, η περιοχή Douro, που αποτελεί την πρώτη σε παραγωγή περιοχή της Πορτογαλίας, γίνεται επίσημα προστατευόμενη από την UNESCO. Σήμερα, τον 21ο αι., έχουν συσταθεί οι Περιφερειακές Αμπελουργικές Επιτροπές που αναλαμβάνουν την ευθύνη για την αναγνώριση και την υπεράσπιση των ονομασιών προέλευσης και των γεωγραφικών ενδείξεων, μετρώντας 31 από τις πρώτες και 12 από τις δεύτερες.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό στα κρασιά της Πορτογαλίας είναι η ποικιλία, αφού παράγει διαφορετικά κρασιά με ξεχωριστή προσωπικότητα και έτσι καλύπτει ένα μεγάλο αριθμό προτιμήσεων για τους καταναλωτές. Καταφέρνει λοιπόν, να συμμετέχει στα φεστιβάλ 31 χωρών, μέσω της επωνυμίας που έχει θεσπίσει “Wines of Portugal”, έναν οργανισμό που λειτουργεί ως βασικό μέσο για την διάδοση των κρασιών της σε όλο τον κόσμο. Βεβαίως, δεν σταματάει εδώ! Οι Πορτογάλοι καταφέρνουν να προβάλουν το κρασί τους και μέσω του τουρισμού. Στο Πόρτο μπορεί κανείς να επισκεφθεί το μουσείο World of Wine (WOW), που συνδυάζει τη μουσική με το κρασί, φιλοξενώντας έξι χώρους για μουσικά θεάματα και προσελκύοντας τους λάτρεις του κρασιού! Ακόμα, υπάρχουν 41 «σπίτια κρασιού» σε διαφορετικές τουριστικές πόλεις, όπου ο επισκέπτης μπορεί να ανακαλύψει την ιστορία και τις γεύσεις των πορτογαλικών κρασιών. Αυτό που μας κάνει μεγάλη εντύπωση, είναι το Quinta de Pacheca, ένα κτήμα 280 ετών στην περιοχή Douro, όπου παράγεται και το γνωστό πορτογαλικό κρασί Port Wine (το πολύ γνωστό και στην Ελλάδα Πόρτο). Εκεί, ο επισκέπτης μπορεί να μείνει σε ένα τεράστιο βαρέλι κρασιού, που λειτουργεί ως ξενώνας και περιβάλλεται από τον αμπελώνα. Είναι σίγουρα μια ξεχωριστή εμπειρία, όχι μόνο για τους λάτρεις του κρασιού.
Μπορούμε λοιπόν, πλέον, να συμπεριλαμβάνουμε και την Πορτογαλία στις χώρες όπου το κρασί αποτελεί εθνικό σύμβολο και μέσο διάδοσης του πολιτισμού της. Και ίσως να ξεχωρίζει σε αυθεντικότητα, καθώς είναι πρωτοπόρος και στην παραγωγή του φελλού, εξάγοντάς τον σε 133 χώρες και αποκομίζοντας περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Η Πορτογαλία δείχνει σαφώς να χρησιμοποιεί ορθώς την ήπια ισχύ στον τομέα αυτό.
Ηλέκτρα Καΐρη
Βιβλιογραφία
- Φωτογραφία:https://iportwine.com/en/academy/port-wine-houses/quinta-da-pacheca-house/
- https://www.thewinesociety.com/discover/explore/regional-guides/portuguese-wine-ultimate-guide
- https://whc.unesco.org/en/list/1046/
- http://www.arttravel.gr/food-wine_oinotourismos/article/22565/taxidi-me-aroma-krasiou-sthn-portogalia
- https://winesofportugal.com/en/discover/wine-tourism/
- https://winesofportugal.com/en/discover/history/