Είναι ευρέως γνωστή η ναυτική και ναυτιλιακή παράδοση των λαών της Ανατολικής Μεσογείου από την αρχαιότητα έως σήμερα. Το Ισραήλ, θέλοντας να διατηρήσει αυτή την παράδοση, συνήψε σχέσεις με άλλα κράτη της περιοχής καθιερώνοντας τα δύο μεγάλα λιμάνια του, τη Χάιφα και το Τελ Αβίβ, ως σημαντικούς εμπορικούς και τουριστικούς κόμβους. Η εξωστρέφεια των συγκεκριμένων λιμανιών έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη των αντίστοιχων πόλεων σε όλα τα επίπεδα, ενώ έχει συνεισφέρει στην αύξηση της εμπορικής και τουριστικής κίνησης στην ευρύτερη περιοχή.
Το Ισραήλ προσπάθησε να αυξήσει την ικανότητα μεταφοράς φορτίων και τις επισκέψεις στα λιμάνια του, είτε επενδύοντας το ίδιο σε αυτά είτε προσελκύοντας ξένα κεφάλαια. Συγκεκριμένα, στο λιμάνι της Χάιφα πραγματοποιούνται έργα ανακατασκευής και ανάπτυξης με σκοπό τη δημιουργία ενός τεχνολογικά προηγμένου και «έξυπνου» λιμανιού. Το Σεπτέμβριο του 2021 παραδόθηκε ο τερματικός σταθμός Haifa Bay, αναβαθμίζοντας τη γενική εικόνα του λιμανιού, όπου μπορούν να αγκυροβολήσουν πια εμπορικά πλοία άνω των 18 χιλιάδων τόνων. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκεται να γίνει η Χάιφα το μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων στο Ισραήλ, συνδέοντας το με τον υπόλοιπο κόσμο και αποτελώντας έναν σημαντικό εμπορικό κόμβο του ευρωπαϊκού εμπορίου.
Στον τομέα των επιβατικών ταξιδιών δεν υπάρχει μόνιμη θαλάσσια σύνδεση των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, ώστε να διευκολύνονται οι θαλάσσιες μεταφορές προσώπων. Στα τέλη του 2021 ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την επιβατική σύνδεση του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο, διότι έως τώρα η μετακίνηση ατόμων γινόταν μόνο αεροπορικά. Ωστόσο, για την ανάπτυξη του τουρισμού έγιναν πολλές προσπάθειες στη διάρκεια της πανδημίας, ώστε να οργανωθούν κρουαζιέρες που να ξεκινούν από το Ισραήλ και να περιλαμβάνουν την Ελλάδα και την Κύπρο, ως χώρες που μπορούν να ωθήσουν τον τουρισμό στην περιοχή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το Μάιο του 2021 να ξεκινήσει κρουαζιέρα, η οποία είχε ως αφετηρία το Ισραήλ και έπειτα επισκεπτόταν ελληνικά νησιά (Ρόδο, Σαντορίνη, Μύκονο), την Αθήνα και τη Λεμεσό.
Ως εκ τούτου, είναι σημαντική η ανάπτυξη της Διπλωματίας της Θάλασσας για τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και ιδίως για το Ισραήλ. Η γεωγραφική του θέση το ωθεί ως κράτος στη λήψη πρωτοβουλιών στο διπλωματικό επίπεδο για την αύξηση της τουριστικής και εμπορικής σημασίας ολόκληρης της περιοχής, δίνοντας έμφαση στο γεγονός πως τα λιμάνια μπορούν να λειτουργήσουν πέρα από εμπορικοί κόμβοι κι ως δίαυλοι πολιτιστικών ανταλλαγών. Γι’ αυτό το λόγο έχει επενδύσει στον εκσυγχρονισμό των λιμανιών του και επιδιώκει συνεχώς την όλο και μεγαλύτερη κίνηση σε αυτά μέσω μίας συντονισμένης περιφερειακής πολιτικής στο θαλάσσιο τομέα. Αυτό απαιτεί τη συνεχή συνεργασία του με άλλα κράτη, ώστε να αυξήσουν την οικονομική και τουριστική τους δραστηριότητα και να καθορίσουν θαλάσσιες συγκοινωνιακές γραμμές, διευκολύνοντας έτσι τις θαλάσσιες μεταφορές προσώπων και αναδεικνύοντας τις πολιτιστικές συνάφειες και ιδιομορφίες των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου.
Ελισάβετ Χατζηδάκη
Βιβλιογραφία
Ypodomes.com, «Πιο κοντά ερχεται η θαλάσσια σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ», 13 Δεκεμβρίου 2021, Διαθέσιμο σε: https://ypodomes.com/pio-konta-erchetai-i-thalassia-syndesi-elladas-kyproy-israil/ (5/5/2022)
Naftemporiki.gr, «Από το Ισραήλ ανοίγει κρουαζιέρα στην Αν. Μεσόγειο», 3 Μαρτίου 2021, Διαθέσιμο σε: https://m.naftemporiki.gr/story/1698657/apo-to-israil-anoigei-i-krouaziera-stin-an-mesogeio (5/5/2022)
Maritimes.gr, «SIPG: Λειτούργησε επίσημα το νέο “πράσινο” λιμάνι στη Χάιφα στο Ισραήλ», Διαθέσιμο σε: https://maritimes.gr/el/nautilia/limania/41840-sipg-leitoyrghse-epishma-to-neo-prasino-limani-sth-chaifa-toy-israhl (5/5/2022)