Η κοινοβουλευτική διπλωματία αφορά πρωτοβουλίες με σκοπό την ενίσχυση των διακρατικών σχέσεων και την προώθηση εθνικών θεμάτων μίας χώρας προς το εξωτερικό.
Το πολίτευμα της σημερινής Σουηδίας είναι κοινοβουλευτική δημοκρατία με παράλληλη συνταγματική μοναρχία, με κληρονομική διαδοχή και με ισχύον σύνταγμα του 1974.[1] Ο πρωθυπουργός είναι ο αρχηγός της κυβέρνησης και ο μονάρχης είναι ο αρχηγός του κράτους. Η εκτελεστική εξουσία πραγματοποιείται από την κυβέρνηση. Το κοινοβούλιο είναι μια ενιαία οντότητα, που έχει την εξουσία να θεσπίζει νόμους[2],ενώ ο μονάρχης και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας αναλαμβάνουν ποικίλα επίσημα, ανεπίσημα και άλλα αντιπροσωπευτικά καθήκοντα εντός και εκτός Σουηδίας. Διάδοχός του βασιλιά είναι η πριγκίπισσα του θρόνου Βικτωρία.[3]
For Sweden – with the times (στα σουηδικά: För Sverige – i tiden) είναι το σύνθημα του βασιλιά Carl XVI Gustaf – Καρόλου ΙΣΤ’ Γουσταύου, του νυν μονάρχη της Σουηδίας. Ανέβηκε στο θρόνο στις 15 Σεπτεμβρίου 1973. H ιστορία της σουηδικής μοναρχίας μετρά περισσότερα από 1.000 χρόνια[4] και το έτος 2023, ο βασιλιάς γιόρτασε 50 χρόνια στον θρόνο, ως ο έβδομος και μακροβιότερος μονάρχης.
Η αρίθμηση του βασιλιά ως ΙΣΤ’ βασίζεται στη μυθική ιστορία της χώρας· στην πραγματικότητα είναι ο Κάρολος Ι’. Τα καθήκοντα του προσδιορίζονται στο Σύνταγμα της Σουηδίας ως αντιπροσωπευτικού και τελετουργικού χαρακτήρα ,ωστόσο με την συνταγματική αναθεώρηση του 1974, ο βασιλιάς έχασε τις περισσότερες επίσημες πολιτικές εξουσίες του, αν και παρέμεινε ανώτατος άρχοντας.[5]
Κάποια από τα καθήκοντα του βασιλιά αφορούν στην εκπροσώπηση της Σουηδίας, έπειτα από συνεννόηση με την κυβέρνηση, χτίζοντας, με τον τρόπο αυτό, σχέσεις μεταξύ των χωρών. Ο ίδιος πρεσβευτής της ιδέας, ότι η πολιτιστική κληρονομιά της Σουηδίας αξίζει και πρέπει να διατηρηθεί, κρίνει σημαντικό να έχει το κοινό πρόσβαση στα βασιλικά παλάτια.[6]
Συγκεκριμένα, η βασιλική οικογένεια είναι ιδιαίτερα σεβαστή και δημοφιλής στη Σουηδία και εκτελεί καθήκοντα, όπως η εκπροσώπηση της χώρας και η προώθηση του πολιτισμού και των αξιών της. Παρά την έλλειψη σημαντικής πολιτικής εξουσίας, η μοναρχία εξακολουθεί να αποτελεί νευραλγικό σύμβολο σταθερότητας και συνέχειας στη σουηδική κουλτούρα και παράδοση.”
Συνεχίζοντας, καλό είναι να αναφερθούν κάποια επιπλέον καθήκοντα του βασιλιά. Η Εθνική Ημέρα της Σουηδίας ή αλλιώς Ημέρα της Σουηδικής Σημαίας γιορτάζεται στις 6 Ιουνίου προς τιμήν της εκλογής του βασιλιά Γουσταύο Βάσα το 1523, η οποία κιόλας καθιέρωσε τη Σουηδία ως ανεξάρτητο έθνος. Η μέρα αυτή ανακηρύχθηκε ως επίσημη εθνική εορτή το 2005. Την ημέρα αυτή λοιπόν, η σουηδική βασιλική οικογένεια υποδέχεται το κοινό κατά τη διάρκεια τελετής που πραγματοποιείται στο Βασιλικό Παλάτι στη Στοκχόλμη.[7]
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια τόσο των εισερχόμενων όσο και των εξερχόμενων κρατικών επισκέψεων, ο βασιλιάς εκπροσωπεί τη Σουηδία. Οι κρατικές επισκέψεις αποσκοπούν στην ενίσχυση των διασυνοριακών επαφών και στην ενίσχυση των διαπροσωπικών δεσμών μεταξύ των εθνών. Οι επισκέψεις αυτές, οι οποίες προγραμματίζονται μετά από διαβούλευση με την κυβέρνηση, είναι ενδεικτικές των θετικών δεσμών μεταξύ των εμπλεκόμενων κρατών.
Επιπροσθέτως, κατά τη διάρκεια επίσημων ακροάσεων, ο βασιλιάς υποδέχεται ετησίως τριάντα έως σαράντα πρόσφατα διορισμένους ξένους πρεσβευτές. Ο αρχηγός του κράτους φιλοξενεί τους ξένους απεσταλμένους σε μια συνήθη συγκέντρωση, που ονομάζεται επίσημη ακρόαση. Η διεθνής σύμβαση ορίζει, ότι οι νέοι πρεσβευτές δεν επιτρέπεται να αρχίσουν επίσημη εργασία σε ένα έθνος, έως ότου παρουσιάσουν τα διαπιστευτήριά τους στον αρχηγό του κράτους του έθνους υποδοχής.[8]
Ιστορικά, μάλιστα, η πρώτη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα ανάγεται στα μέσα του 14ου αιώνα με το λεγόμενο «Κεφάλαιο του Βασιλιά» (Konungabalk), το πρώτο γραπτό σύνταγμα που περιελάμβανε έναν όρκο για όλες τις επόμενες μοναρχίες της Σουηδίας. Σύμφωνα με αυτόν «Ο Βασιλιάς θα διατηρεί και θα προωθεί τη δικαιοσύνη και την αλήθεια, θα προλαμβάνει και θα απαγορεύει την αδικία και την αδικία – δεν θα στερεί ή θα επιτρέπει σε κανέναν να στερηθεί τη ζωή, την τιμή, την προσωπική ελευθερία ή την ευημερία, χωρίς νόμιμη δίκη και ποινή – δεν θα στερεί ή θα επιτρέπει σε κανέναν να στερηθεί ακίνητη ή προσωπική περιουσία χωρίς νόμιμη δίκη και απόφαση…. δεν θα περιορίζει ή θα επιτρέπει να περιορίζεται η συνείδηση οποιουδήποτε προσώπου, αλλά θα προστατεύει τον καθένα στην ελεύθερη άσκηση της θρησκείας του…».[9]
Γίνεται αντιληπτό ότι μέσα στους αιώνες έχουν διαιωνιστεί αυτές οι ηθικές αξίες και πως η βασιλευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία με το υποδειγματικό μοντέλο διακυβέρνησης και προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω της ήπιας ισχύος της, έχει επιφέρει υψηλά επίπεδα ανθρώπινης ανάπτυξης και χαμηλά επίπεδα εισοδηματικής ανισότητας, όπως δείχνει ο δείκτης/οδηγός «The Soft Power 30». Σύμφωνα με αυτόν τον δείκτη μέτρησης – αφορά την ήπια ισχύ που ασκούν χώρες παγκοσμίως – και την ετήσια έκθεσή του, για το έτος 2019, η Σουηδία έλαβε την 4η θέση στη συνολική κατάταξη. Μάλιστα, μπόρεσε να εισέλθει στην πρώτη πεντάδα, καθώς έλαβε υψηλές βαθμολογίες στις κατηγορίες «επιχειρήσεις» και «κυβέρνηση».
Βέβαια, η Σουηδία συνεχίζει να υπερασπίζεται παγκόσμιους σκοπούς, όπως η ισότητα των φύλων και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, οι οποίοι έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην περιοχή και τον κόσμο.[10]
Συμπεραίνοντας, στη συγκεκριμένη χώρα, το έργο της κυβέρνησης συμπλέει με την παράλληλη συμβουλευτική και αντιπροσωπευτική λειτουργία του βασιλιά και καταφέρνει στον τομέα της κοινοβουλευτικής διπλωματίας να φέρει επωφελή αποτελέσματα.
[1] List of current monarchies, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_monarchies (accessed 21 December 2023).
[2] Σουηδία Πολιτικό Σύστημα, Επίσημος Ιστότοπος της ΕΕ, https://european–union.europa.eu/principles–countries–history/country–profiles/sweden_el#:~:text=%CE%97%20%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1%20%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9%20%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1,%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82%20%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82%20%CE%BF%2F%CE%B7%20%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%82 (accessed 21 December 2023).
[3] Monarchy of Sweden, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Monarchy_of_Sweden (accessed 21 December 2023).
[4] Spectrum News NY 1, ‘Things to know about Sweden’s monarchy as King Carl XVI celebrates 50 years on the throne’, https://ny1.com/nyc/all-boroughs/ap-top-news/2023/09/15/things-to-know-about-swedens-monarchy-as-king-carl-xvi-celebrates-50-years-on-the-throne#:~:text=STOCKHOLM%20(AP)%20%E2%80%94%20Sweden’s%20King,back%20more%20than%201%2C000%20years (accessed 21 December 2023).
[5] Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος της Σουηδίας, Βικιπαίδεια, https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AC%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%84_%CE%93%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%8D%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82#%CE%86%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%B8%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF (accessed 21 December 2023).
[6] Sweden, ‘The Swedish Monarchy. Beyond constitutional and ceremonial duties, Sweden’s royal family is devoted to various good causes’, https://sweden.se/life/people/the-swedish-monarchy (accessed 21 December 2023).
[7] ‘Swedish Culture, Customs, and Daily Life: International Student’s Guide’, Study in Sweden, https://studying-in-sweden.com/customs-and-culture/ (accessed 21 December 2023).
[8] ‘HM The King’, Swedish Royal Court, https://www.kungahuset.se/english/royal-house/hm-the-king#h-Officialportraits (accessed 21 December 2023).
[9] Human Rights in Sweden, Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Human_rights_in_Sweden
[10] The Soft Power 30, https://softpower30.com/country/sweden/ (accessed 23 December 2023).
Ελπίδα Ρέρρα
Βιβλιογραφία:
List of current monarchies, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_current_monarchies (accessed 21 December 2023).
Σουηδία Πολιτικό Σύστημα, Επίσημος Ιστότοπος της ΕΕ, https://european–union.europa.eu/principles–countries–history/country–profiles/sweden_el#:~:text=%CE%97%20%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1%20%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9%20%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1,%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82%20%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82%20%CE%BF%2F%CE%B7%20%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%82 (accessed 21 December 2023).
Monarchy of Sweden, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Monarchy_of_Sweden (accessed 21 December 2023).
Spectrum News NY 1, ‘Things to know about Sweden’s monarchy as King Carl XVI celebrates 50 years on the throne’, https://ny1.com/nyc/all-boroughs/ap-top-news/2023/09/15/things-to-know-about-swedens-monarchy-as-king-carl-xvi-celebrates-50-years-on-the-throne#:~:text=STOCKHOLM%20(AP)%20%E2%80%94%20Sweden’s%20King,back%20more%20than%201%2C000%20years (accessed 21 December 2023).
Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος της Σουηδίας, Βικιπαίδεια, https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%AC%CF%81%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%84_%CE%93%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%8D%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B7%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82#%CE%86%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%B8%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF (accessed 21 December 2023).
Sweden, ‘The Swedish Monarchy. Beyond constitutional and ceremonial duties, Sweden’s royal family is devoted to various good causes’, https://sweden.se/life/people/the-swedish-monarchy (accessed 21 December 2023).
‘Swedish Culture, Customs, and Daily Life: International Student’s Guide’, Study in Sweden, https://studying-in-sweden.com/customs-and-culture/ (accessed 21 December 2023).
‘HM The King’, Swedish Royal Court, https://www.kungahuset.se/english/royal-house/hm-the-king#h-Officialportraits (accessed 21 December 2023).
Human Rights in Sweden, Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Human_rights_in_Sweden
The Soft Power 30, https://softpower30.com/country/sweden/ (accessed 23 December 2023).