
Η ελληνοβαυαρική φιλία ξεκινά ιστορικά το 19οαι. θέτοντας ισχυρές ρίζες, κρατώντας στο χρόνο και επηρεάζοντας φανερά το σήμερα. Η Βαυαρία του 19οαι. αποτελούσε ένα βασίλειο με ξεχωριστή ιστορία από τα υπόλοιπα γερμανικά, ενώ είχε συγγένεια και συχνά τροφοδοτούσε το θρόνο της Αυστροουγγαρίας. Η Ελλάδα με τη Βαυαρία συνδέθηκε σε διάφορα πεδία εκείνη την εποχή, διαμορφώνοντας μία φιλία που διαρκεί σχεδόν δύο αιώνες, πράγμα το οποίο γίνεται αισθητό μέσα από την τέχνη. Η έντονη άνοδος του φιλελληνισμού και η σχέση των δύο λαών αποτυπώθηκε κυρίως σε μνημεία που βρίσκονται διάσπαρτα στη Βαυαρία, με την πόλη του Μονάχου να έχει την πρωτοκαθεδρία, μιας κι αποτελεί την πρωτεύουσα της. Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ο Α’ επιθυμούσε να μετατρέψει την πρωτεύουσα του βαυαρικού κράτους σε μεγάλο ευρωπαϊκό κέντρο πολιτισμού, γραμμάτων και τεχνών, ενισχύοντας την καλλιτεχνική δημιουργία με επιρροές από την Αρχαία Ελλάδα μέσω της «Βασιλικής Ακαδημίας των Εικαστικών Τεχνών» του Μονάχου.
Στην Ελληνική Επανάσταση, η Βαυαρία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο από το 1825, όταν ο Λουδοβίκος Α’ ανέλαβε το θρόνο. Τότε στάλθηκε ο Συνταγματάρχης Carl von Heideck για να συνεισφέρει στην ελληνική προσπάθεια, αποτελώντας την πρώτη επίσημη ξένη επέμβαση στην Επανάσταση. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, ο γιος του Λουδοβίκου, Όθωνας, έγινε το 1832 ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, συνοδευόμενος από φιλέλληνες βαυαρούς διανοουμένους. Επίσης, ο Λουδοβίκος συνέλεγε έργα τέχνης, τα οποία από το 1830 βρίσκονται στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, ενώ οι αρχιτέκτονες, ακολουθώντας το γερμανικό νεοκλασικισμό, δημιούργησαν τα αρχαιοπρεπή κτίρια του Μονάχου, όπως είναι η πλατεία Königsplatz, η Salvatorkirche κ.ά. . Πιο περίοπτα κτήρια από όλα θεωρούνται η Γλυπτοθήκη, το Μουσείο των Συλλογών Κρατικών Αρχαιοτήτων και τα Προπύλαια. Μάλιστα, στο Regensburg της Βαυαρίας, σε ένα λόφο έξω από την πόλη, κτίστηκε ένα αντίγραφο του Παρθενώνα που φιλοξενούσε τις προτομές σημαντικών γερμανών προσωπικοτήτων. Το οίκημα είναι δωρικού ρυθμού εξωτερικά και ιωνικού εσωτερικά, φέρει ζωοφόρους και φιλοξενεί αγάλματα της Νίκης και των Καρυάτιδων.
Το έτος 2021 εκθέσεις που έλαβαν χώρα στο Μόναχο προσπάθησαν να αναδείξουν τη σύνδεση Ελλάδας – Βαυαρίας. Τέτοιες εκθέσεις ήταν η «Αθήνα – Μόναχο. Αρχιτεκτονικές επιρροές» και η «Η Ελλάδα στο Μόναχο -200 χρόνια ελληνοβαυαρικής φιλίας». Η δεύτερη αποτέλεσε μία περιοδική έκθεση με τα ιστορικά γεγονότα του 19ου αι. και την επίδραση της Ελληνικής Επανάστασης στην περιοχή. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Μόναχο και το Μουσείο «Otto- König von Griechenland» στο Ottobrunn, περιλαμβάνοντας ελαιογραφίες με θέμα τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων, προσωπικά αντικείμενα του Όθωνα, αντίγραφα εγγράφων των πρώιμων διπλωματικών σχέσεων Βαυαρίας και Ελλάδας από το Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών.
Συμπερασματικά, είναι ακόμα εμφανής η επιρροή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος στη Βαυαρία. Ο Λουδοβίκος Α’, εμπνεόμενος από τις αρχαίες ελληνικές ιδέες και τέχνες, προσπάθησε να φτιάξει μία Βαυαρία στα πρότυπα της διανόησης της αρχαίας Αθήνας, καθιστώντας την πρωτεύουσά του, τη Νέα Αθήνα, στις όχθες του ποταμού Ιζάρ, χαρακτηρίζοντας το Μόναχο ως «Αθήνα του Ιζάρ». Αυτό αποδεικνύεται από τα κτήρια και τις μόνιμες συλλογές που φιλοξενεί το Μόναχο και γενικά το σημερινό κρατίδιο της Βαυαρίας. Η φιλία των δύο περιοχών του τότε ανεξάρτητου ελληνικού κράτους και του βασιλείου της Βαυαρίας, κράτησε στο χρόνο, φτάνοντας μέχρι σήμερα, κάτι που φανερώνεται στις σχέσεις μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο των διμερών σχέσεων των δύο κρατών.
Χατζηδάκη Ελισάβετ
Βιβλιογραφία
Εκδόσεις Καρμανώρ-αναδημοσίευση-, «Ένας Παρθενώνας στη Βαυαρία», 13 Απριλίου 2009, Διαθέσιμο σε: https://www.karmanor.gr/el/article/enas-parthenonas-sti-vayaria (27/2/2022)
Ελληνική Δημοκρατία- Υπουργείο Εξωτερικών- Γενικό Προξενείο Μονάχου, «Κρατική συλλογή Αρχαιοτήτων στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου», 24 Ιουνίου 2021, Διαθέσιμο σε:https://www.mfa.gr/germany/geniko-proxeneio-monahou/news/periodike-ekthese-me-thema-ellada-sto-monakho-200-khronia-ellenobauarikes-philias.html (27/2/2022)
Η Καθημερινή, «Το Μόναχο συμμετέχει στους εορτασμούς της εθνικής μας επετείου», 24 Ιουλίου 2021, Διαθέσιμο σε: https://www.kathimerini.gr/culture/athinaika-plus/561443572/to-monacho-symmetechei-stoys-eortasmoys-tis-ethnikis-mas-epeteioy/ (27/2/2022) Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/photos/%ce%bc%cf%8c%ce%bd%ce%b1%cf%87%ce%bf-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b9%cf%84%ce%b5%ce%ba%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b4%ce%b9%ce%ba%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%bf-3385958/