Ήταν κοντά 70 χρόνια πριν, το 1952, όταν η υπογραφή μιας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας για τη διευκόλυνση της μετανάστευσης έμελλε όχι μόνο να αλλάξει τη ζωή πολλών οικογενειών, αλλά και να συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της αυστραλιανής κοινωνίας, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Σε αυτό καθοριστική ήταν η συμβολή της διπλωματίας της θάλασσας, η οποία οπωσδήποτε αποτελεί θεμέλιο του ελληνισμού. Το φαινόμενο της μετανάστευσης ήταν χαρακτηριστικό της εποχής, καθώς πολλοί Έλληνες αποχαιρετούσαν την πατρίδα τους προς αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος σε χώρες του εξωτερικού.
Ειδικότερα, το κύμα μετανάστευσης προς την Ωκεανία θα εξυπηρετούνταν σε μεγάλο βαθμό και για αρκετά χρόνια από δύο πλοία των Ελληνικών Μεσογειακών Γραμμών, το «Κυρήνεια» και το «Τασμανία». Ωστόσο, η εταιρεία έπαυσε τη συγκεκριμένη γραμμή και ως εκ τούτου στα τέλη της δεκαετίας θα δημιουργούνταν ένα κενό στις γραμμές της υπερπόντιας επιβατηγού ναυτιλίας προς την Αυστραλία. Το κενό αυτό θέλησε να καλύψει ο ναυτιλιακός Οίκος Χανδρή, ο οποίος θα προχωρούσε σε μια πολύ σημαντική επένδυση, προκειμένου να εισχωρήσει δυναμικά στον συγκεκριμένο τομέα. Υπολογίζοντας τον μεγάλη ζήτηση επιβατών που θα επιθυμούσαν δυνητικά να ταξιδέψουν από και προς την Αυστραλία, οι Αφοί Χανδρή αγόρασαν στα τέλη του 1959 το «Bloemfontein Castle», το οποίο μετονομάστηκε σε «Πατρίς».
Η οργάνωση και η εξυπηρέτηση εντός του νέου υπερωκεανίου ήταν η καλύτερη δυνατή. Έχοντας ως δεδομένο το μεγάλο και δύσκολο ταξίδι στη θάλασσα, είχαν προβλεφθεί διάφοροι τρόποι για την ψυχαγωγία των επιβατών. Το πλοίο διέθετε δύο κινηματογράφους, ορχήστρα, ενώ διοργανώνονταν ελληνικά γλέντια κάθε βράδυ. Ταυτόχρονα, με το λανσάρισμα της νέας γραμμής υπήρξε και παραγωγή διαφημιστικού υλικού για να διαφημιστεί η νέα μόνιμη γραμμή. Το κεντρικό σύνθημα που γνώρισε μεγάλη επιτυχία ήταν: «Η Ευρώπη αρχίζει από την Ελλάδα, επισκεφθείτε την».
Το πλοίο απέπλευσε από τον Πειραιά στις 14 Δεκεμβρίου 1959, μεταφέροντας πάνω από 1.000 επιβάτες. Το ταξίδι ήταν περίπου 9.500 μίλια και ολοκληρώθηκε εντός 23 ημερών. Έφτασε στο Φρίμαντλ στις 2 Ιανουαρίου 1960, στη Μελβούρνη στις 6 Ιανουαρίου και στο Σίδνεϊ στις 9 Ιανουαρίου. Ειδικότερα, η άφιξη του «Πατρίς» στο λιμάνι της Μελβούρνης περιγράφεται με ιδιαίτερα συγκινητικό τρόπο, καθώς χιλιάδες ομογενείς στέκονταν στην προκυμαία με λουλούδια, σοκολάτες και ενθύμια, έτοιμοι να υποδεχτούν τους συμπατριώτες τους. Από εκεί θα ξεκινούσε και το ταξίδι της επιστροφής, στις 14 Ιανουαρίου, με 157 επιβάτες και 400 τόνους φορτίου.
Το «Πατρίς» χάραξε τη δική του πορεία στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, αποτελώντας για πολλά χρόνια τον σημαντικότερο συνδετικό κρίκο με την Αυστραλία. Πραγματοποίησε συνολικά 91 ταξίδια, μεταξύ 1959 και 1975. Επιπλέον, είναι αξιοσημείωτο πως πέρα από τον σημαίνοντα ρόλο του στη μεταναστευτική ιστορία της Ελλάδας, το «Πατρίς» θα αποκτούσε μία ακόμα σημαντική σύνδεση με την Αυστραλία. Τα Χριστούγεννα του 1974, ο κυκλώνας Tracy χτύπησε τη Βόρεια Αυστραλία με ιδιαίτερα καταστροφικές συνέπειες για την πόλη Ντάργουιν. Ο Αντώνης Χανδρής πρόσφερε το θρυλικό πλοίο της εταιρείας του στη διάθεση της κυβέρνησης της Αυστραλίας, η οποία το χρησιμοποίησε ως πλωτό ξενοδοχείο για τη φιλοξενία όσων ανθρώπων είχαν χάσει τα σπίτια τους. Έτσι, το θρυλικό υπερωκεάνιο λίγο πριν την απόσυρσή του διαδραμάτισε ακόμα έναν σπουδαίο ρόλο με γνώμονα την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Γιώργος Σταυρόπουλος
Βιβλιογραφία
Ναυτικά Χρόνια (2021, Οκτώβριος 2). Υπερωκεάνιο «Πατρίς»: Το θρυλικό πλοίο που ένωσε την Ελλάδα με την Αυστραλία. Ανακτήθηκε από: https://www.naftikachronika.gr/2021/10/02/yperokeanio-patris-to-thryliko-ploio-pou-enose-tin-ellada-me-tin-afstralia/
Σόυτος, Ν. (2019, Απρίλιος 10). «Πατρίς»: Το υπερωκεάνιο που έφερε χιλιάδες Έλληνες στην Αυστραλία. Ανακτήθηκε από: https://www.iellada.gr/istoria/patris-yperokeanio-poy-efere-hiliades-ellines-stin-aystralia
Εικόνα ανακτήθηκε από: https://www.naftikachronika.gr/wp-content/uploads/2021/09/202109301432481393.jpg