Η παρουσία των Ελλήνων στην Αυστρία και ιδιαίτερα στη Βιέννη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο από πολιτισμική, όσο κι από ιστορική πλευρά. Ξεκινώντας από τη ρωμαϊκή εποχή με τους Έλληνες λεγεωνάριους και φτάνοντας στο σήμερα, η ελληνική παρουσία υπήρξε άκρως δραστήρια και καθοριστική στη μετέπειτα εξέλιξη του αυστριακού αφηγήματος.
Πιο συγκεκριμένα, αξίζει να αναφερθεί ότι στην περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλοί Έλληνες επιλέγουν να εγκατασταθούν στη Βιέννη, που αποτέλεσε σημαντικό κέντρο ανάπτυξης λόγω συμφωνιών μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του οίκου των Αψβούργων και να δραστηριοποιηθούν εκεί ως έμποροι. Κατά τον 17ο αιώνα το πρώτο καφέ της Βιέννης, το περίφημο καφέ «Τσεντράλ» (Central), άνοιξε χάρη στο επιχειρηματικό πνεύμα Έλληνα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα η Μαρία Θηρεσία θέλοντας να τονώσει την αυστριακή οικονομία και την ανάπτυξη του εμπορίου, παρείχε εμπορικά προνόμια μεταξύ άλλων και σε Έλληνες, δίνοντάς τους ταυτόχρονα την αυστριακή ιθαγένεια. Οι επιτυχημένοι Έλληνες έμποροι μπόρεσαν να ενταχθούν στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα της Βιέννης, ενώ κάποιοι από αυτούς έλαβαν αριστοκρατικούς τίτλους. Αξίζει να επισημανθεί, το όνομα του Νικόλαου Δούμπα, ενός ανθρώπου βαθιά φιλότεχνου, μέλους της αυστριακής βουλής, ο οποίος έμεινε γνωστός για τη σύλληψη και υλοποίηση της ιδέας του ελληνοπρεπούς κτιρίου της Φιλαρμονικής, όπου κάθε πρωτοχρονιά χιλιάδες άνθρωποι παρακολουθούν το κλασσικό κονσέρτο ώστε να γιορτάσουν την έναρξη του νέου έτους. Αρχιτέκτονας του κτιρίου ήταν ο Theophile Hansen, του οποίου μεταξύ άλλων σπουδαίων σχεδιασμών του, όπως η Ακαδημία των Αθηνών και το Εθνικό Αστεροσκοπείο, συγκαταλέγεται και το αυστριακό κοινοβούλιο που θυμίζει αρχαιοελληνικό ναό, παρόμοιο με το Ερέχθειο της Αθήνας. Το μεγαλοπρεπές άγαλμα της θεάς Αθηνάς στην είσοδο του κοινοβουλίου, αποτελεί ένα τρανταχτό παράδειγμα της επιρροής της αρχαιοελληνικής σκέψης, ενώ παράλληλα συμβολίζει την αναγέννηση της δημοκρατίας.
Επιπλέον, το 1801 ιδρύθηκε η Ελληνική Εθνική Σχολή Βιέννης, που αποτελεί το πιο παλιό ελληνικό σχολείο του ομογενή Ελληνισμού στην Ευρώπη, το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα ως σχολείο για τα μικρά Ελληνόπουλα. Δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι η πρωτεύουσα της Βιέννης συνδέεται άμεσα με την Ελληνική Επανάσταση, καθώς ο Ρήγας Φεραίος τύπωσε στο τυπογραφείο των αδελφών Μαρκίδων Πούλιου τη «Χάρτα» και το «Θούριο». Είναι γεγονός, ότι μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα τα περισσότερα ελληνικά λόγια βιβλία, εγχειρίδια, φιλολογικά περιοδικά και πολιτικά κείμενα εκτυπώνονταν σε εκδοτικούς οίκους της Βιέννης. Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται η περίφημη “Griechengasse”, γνωστή ως «η οδός των Ελλήνων», που οδηγεί στην ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδας, οι οποίες οριοθετούν την ελληνική συνοικία. Οι δύο εκκλησίες αποτελούσαν το επίκεντρο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και δείγματα της σπουδαίας ελληνικής παρουσίας στη Βιέννη.
Κλείνοντας, σήμερα κατοικούν περίπου 5.000 Έλληνες στη Βιέννη, ενώ σημαντική ελληνική παρουσία παρατηρείται σε πόλεις όπως το Γκρατς, κυρίως λόγω του Πανεπιστημίου. Είναι εντυπωσιακό, ότι στη γερμανόφωνη Αυστρία χτυπά διαχρονικά μια ελληνική καρδιά, που αποδεικνύει ότι ο ελληνισμός προοδεύει, θριαμβεύει, εξελίσσεται και μας υπενθυμίζει ότι το ελληνικό πολιτισμικό πνεύμα βρίσκεται σε πολλά μέρη της γης. Έχοντας ως «όπλα» τις γνώσεις, το επιχειρηματικό και καινοτόμο πνεύμα τους, οι Έλληνες της Αυστρίας κατάφεραν να εγκαθιδρύσουν μια νέα πραγματικότητα, που δημιουργεί συγκίνηση και περηφάνια.
Αριάδνη Ανδρουλάκη
Διαδικτυακές Πηγές:
- https://wienergriechen.univie.ac.at/el/oi-ellines-tis-biennis/
- https://www.metropolisvonaustria.at/index.php/gr/%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7-2/gemeinde/%CE%BF%E1%BC%B1-%E1%BC%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%E1%BC%91%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B5%CF%82-%CE%B2%CE%B9%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82
- https://el.astelus.com/parlamento-de-austria-viena/
- https://www.sansimera.gr/biographies/1
Πρώτη φωτογραφία: από προσωπική συλλογή
Δεύτερη φωτογραφία: https://pixabay.com/fr/images/search/parliament%20vienna/