Στις μέρες μας όταν ακούμε περί δουλείας εκτός του ότι ο νους μας μεταφέρεται στο Σύνταγμα¹ ή στις ενωσιακές συμβάσεις² που τον απαγορεύουν ρητώς, πηγαίνει επίσης και στις Η.Π.Α., όπου η δουλεία ήταν νόμιμη και κατόπιν ατελεύτητων αντιδράσεων τέθηκε παράνομη. Ειρήσθω εν παρόδω, η δουλεία δεν ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά αποτελεί φαινόμενο το οποίο το συναντάμε και στην αρχαία Αθήνα επί αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας, όταν οι δούλοι αντιπροσώπευαν πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού δυνάμει απογραφής του 4ου αιώνος π.Χ. που διενεργήθηκε στην αρχαία Αθήνα³.
Δεν ήταν μόνο η δουλεία το μειονέκτημα που είχαν οι έγχρωμοι ιδίως στη Νότια Αμερική, αλλά έτι περεταίρω και το μη δικαίωμα σε άσκηση εκλογικού δικαιώματος, ήτοι το περιβόητο δικαίωμα του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι», όπως ακόμη και οι «μειονεκτικές» θέσεις, που υπήρχαν στα μέσα μαζικής μεταφοράς -κυρίως στα λεωφορεία- για τους αφροαμερικανούς. Το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. δεν διαχώριζε τη θέση του επί της κατάδηλης αυτής ανισότητας, αφού το 1896 έκρινε πως είναι νόμιμος ο διαχωρισμός των μαθητών σε σχολεία για λευκούς και μη με την αρχή «διαχωρισμένα, αλλά ίσα»⁴.
Εντός αυτού του ζοφερού κλίματος για τους έγχρωμους και τους μη Αμερικανούς εκ καταγωγής ήταν φυσικό επακόλουθο να υπάρξουν εξεγέρσεις, όπως αυτή του Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος μοίραζε φυλλάδια στους έγχρωμους των Η.Π.Α., ώστε να εξεγερθούν⁵. Όθεν, βλέπουμε σήμερα μετά από αρκετές διεκδικήσεις μέσω διαφόρων τρόπων να έχει επέλθει η ισότητα στις Η.Π.Α., με τα προαναφερόμενα γεγονότα να αποτελούν ένα δυσώνυμο παρελθόν.
Σε αυτό το κλήμα, τουτέστιν της προόδου με την ύπαρξη ενός κράτος δικαίου έχοντας φιλελεύθερη δημοκρατία και μη κάνοντας διακρίσεις ένεκεν διαφόρων λόγων, να επιδιώκει το κράτος αυτό να μεταλαμπαδεύσει σε κράτη με απολυταρχικά ή υβριδικά καθεστώτα ή ακόμη με ατελή δημοκρατία όλα όσα σήμερα στην Αμερική αποτελούν δεδομένα, όπως είναι η ισότητα, τα πολιτικά δικαιώματα, το δικαίωμα του συνέρχεσθαι κτλ.. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχοντας ως κύρια διεθνή νομιμοποίηση τα Ηνωμένα Έθνη6, επιδιώκει να δείξει στα άλλα κράτη πως η ίδια αποτελεί ένα πρότυπο κράτους και φάρος δημοκρατίας και γι΄ αυτό το λόγο τα υπόλοιπα κράτη θα πρέπει να αποδεχτούν τη παρουσία της στα εσωτερικά τους. Επί παραδείγματι, ξένοι διπλωμάτες έχουν παραστεί στις εκλογικές διαδικασίες της Αρμενίας, ώστε να μην υπάρξει νοθεία, ενώ στο εσωτερικό των Η.Π.Α. οι εκλογικές διαδικασίες -καθώς φαίνεται- δεν αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση7.
Ως έπος ειπείν, χρησιμοποιείται πλέον η διακήρυξη από πλευράς Η.Π.Α. της υπάρξεως ενός κράτος δικαίου, θεσμών και πρότυπο δημοκρατίας, το οποίο τα άλλα κράτη υποσυνείδητα οφείλουν σεβαστούν και σε μεταγενέστερο επίπεδο μέσω παροχής βοηθείας από την υπερδύναμη να φέρουν στο εσωτερικό τους τις κατάλληλες αλλαγές προς την οικοδόμηση ενός κράτους δικαιοσύνης και δικαιωμάτων.
Στο ίδιο πνεύμα μέσω της μουσικής ο γνωστός τραγουδιστής, Λούις Άρμστρονγκ ο οποίος αποτέλεσε μέρος του κινήματος της εποχής του προς ισότητα μεταξύ λευκών και έγχρωμων8. Παράλληλα, το όφελος των Η.Π.Α. από την προώθηση του Louis Armstrong ήταν πολλαπλό. Πρώτον, πέτυχαν την εσωτερική έριδα μεταξύ των εσωτερικών φυλετικών ανισοτήτων. Δεύτερον, πέτυχαν την πολιτιστική τους “είσοδο” στην Αφρική. Τρίτον, εξήγαγε την jazz ως αμερικανικό πολιτιστικό προϊόν και τελικώς εμφάνισε ένα μουσικό ιδίωμα ως μέσο της εξάπλωσης της πολιτιστικής της διπλωματίας κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.
Διονύσιος Σ. Δραγώνας
Υποσημειώσεις:
- Το άρθρο 22 παρ. 4 του Συντάγματος ορίζει: «Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται».
- Για παράδειγμα οι εξής: άρθρο 5 ΧΘΔΕΕ, άρθρο 4 ΕΣΔΑ.
- Sophie Royer – Catherine Salles – Francois Trassard, Η ζωή στην Ελλάδα την εποχή του Περικλή, Μετάφραση: Κατερίνα Σέρβη, Εκδόσεις: Πατάκη, Α΄ Έκδοση 2005 Αθήνα, σελ. 73.
- Παπασωτηρίου Χαράλαμπος, Η Αμερικανική Πολιτική από τον Φράνκλιν Ρούζβελτ στον Ντόναλντ Τράμπ, Εκδόσεις: Ποιότητα, 2018 Αθήνα, σελ. 215.
- Παπασωτηρίου Χαράλαμπος, Η Αμερικανική Πολιτική από τον Φράνκλιν Ρούζβελτ στον Ντόναλντ Τράμπ, Εκδόσεις: Ποιότητα, 2018 Αθήνα, σελ. 207.
- J.B. Kiesling, Μαθήματα Διπλωματίας, Εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2007, σελ. 123.
- Τόσο σε αποτύπωση δημοσκοπήσεων όσο και θεσμικοί παράγοντες εντός και εκτός ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει την άποψη πως έχει υπάρξει νοθεία στις τελευταίες εκλογές στις ΗΠΑ.
- Λούις Άρμστρονγκ, «https://www.exploration.gr/gr/minas-mauris-istorias/minas-mauris-istorias–louis-armstrong-87»