Το ελληνικό νόμισμα της Ανκόνα είναι κομμένο σε μπρούτζο. Στον εμπροσθότυπο φέρει το ομοίωμα της θεάς Αφροδίτης, στεφανωμένη με μυρτιά, με πρόσωψη προς τα δεξιά, με σκουλαρίκια και μαλλιά δεμένα πίσω στο λαιμό. Κάτω από το χτένισμα η το γράμμα Σ.
Το οπίσθιο μέρος του νομίσματος, απεικονίζει γυμνό δεξί χέρι λυγισμένο στον αγκώνα,κρατώντας με κλειστό το χέρι ένα κλαδί φοίνικα, πάνω από την γωνία του αγκώνα απόδύο αστέρια 8 ακτίνων. Κάτω από τον αγκώνα η επιγραφή ΑΓΚΩΝ.
Το γυναικείο ομοίωμα μπορεί να ταυτιστεί με εύλογη βεβαιότητα με τη θεά Αφροδίτη, η οποία ήταν η κύρια θεότητα της πόλης, στην οποία ήταν αφιερωμένος ο ναός που βρισκόταν στην ακρόπολη, τα ερείπια του οποίου βρίσκονται σήμερα κάτω από τον καθεδρικό ναό του Αγίου Κυριάκου (San Ciriaco).
Το γράμμα κάτω από το χτένισμα για κάποιους είναι το γράμμα Μ ενώ για άλλους το ελληνικό γράμμα Σ.
Υπάρχουν πολλά σκοτεινά σημεία που σχετίζονται με αυτό το νόμισμα, το οποίο έχει μελετηθεί για αιώνες, μεταξύ των οποίων και από τον διάσημο Γερμανός ιστορικός Theodor Mommsen.
Καταρχάς η ημερομηνία κοπής. Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, χρονολογείται από το 290 έως το 268 π.Χ., σύμφωνα με άλλους αργότερα, γύρω στο 215 π.Χ. Είναι γνωστό ότι η Ανκόνα ήταν αποικία των Συρακουσών και ότι οι πρώτοι άποικοι εγκαταστάθηκαν
στην πόλη γύρω στο 387 π.Χ.
Ένα άλλο θέμα που συζητήθηκε είναι το νομισματικό σύστημα στο οποίο ανήκε το νόμισμα. Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, το γράμμα Σ έδειχνε την τιμή: μισός οβολός ή εμίλιτρον (ελληνικό νομισματικό σύστημα). Σύμφωνα με άλλους, αφού το Σ αντιστοιχεί στο λατινικό S, θα ήταν semiuncia, που ανήκει στο λατινικό μετρικό σύστημα. Περιπλέκει ακόμη περισσότερο το θέμα η μεγάλη διακύμανση τόσο στο βάρος όσο και στη διάμετρο των 93 δειγμάτων αυτού του νομίσματος που εξετάστηκαν: από 4,17 έως 10,53 γραμμάρια.Αντίθετα, η απόδοση στην πόλη της ΑΓΚΩΝΑΣ, που βρίσκεται στο κέντρο της δυτικής πλευράς της Αδριατικής Θάλασσας, φαίνεται ξεκάθαρη: η πόλη οφείλει το όνομά της στη διαμόρφωση του αγκώνα που διακόπτει τη γραμμικότητα της ακτής.
Dott. Piero Romagnoli
ISTITUTO ELLENICO DELLA DIPLOMAZIA CULTURALE – MARCHE
