Το φαγητό και δη η απόλαυση του είναι ικανό να πυροδοτήσει απτές και έντονες συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις, οι οποίες μπορούν να ξεπεράσουν τα γεωγραφικά όρια σήμερα. Η διπλωματία της γαστρονομίας, περιγράφει τη χρήση του φαγητού ως εργαλείου δημόσιας διπλωματίας και περαιτέρω διάδοσης των ιδεών, των αξιών, των παραδόσεων, της συμπεριφοράς και της ταυτότητας ενός λαού, προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Η αιγυπτιακή κουζίνα, διαθέτει αρκετά χαρακτηριστικά, αντίστοιχα με αυτά των βασικών πυλώνων της μεσογειακής κουζίνας, ωστόσο η αιγυπτιακή διατροφή έχει τις ρίζες της στην αίσθηση του τόπου και συγκεκριμένα στην πλούσια κοιλάδα του ποταμού Νείλου και στο Δέλτα αυτού. Η στρατηγική θέση της χώρας, στο σταυροδρόμι Αφρικής, Ασίας και Ευρώπης, της έχει προσδώσει την ικανότητα να αποτελεί την κατάληξη πολλών ερεθισμάτων από διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις. Οι Αιγύπτιοι είναι γνωστοί για την ένθερμη φιλοξενία τους, με το φαγητό να αποτελεί ουσιαστικό μέρος των κοινωνικών τους συγκεντρώσεων.
Η αιγυπτιακή κουζίνα, σήμερα, αντανακλά την μακραίωνη ιστορία της χώρας στο μεσογειακό χώρο, κάτι που αποτυπώνεται από την ποικιλομορφία των ιδιαίτερων εδεσμάτων της και την χρήση μπαχαρικών που αντικατοπτρίζουν τη μακραίωνη ιστορία της χώρας στον τομέα του εμπορίου με άλλους πολιτισμούς. Με εύκολη πρόσβαση στα λιμάνια εισόδου του θρυλικού Δρόμου του Μεταξιού, η Αίγυπτος διαθέτει διαχρονικά τα πλεονεκτήματα μιας πληθώρας αλμυρών, πικάντικων, γλυκών και ιδιαίτερων γευστικά μπαχαρικών – ανάμεσά τους κύμινο, κόλιανδρο, δάφνη, κάρδαμο, γλυκάνισο, τζίντζερ, κανέλα, μέντα, γαρίφαλο, φύλλα τριαντάφυλλου, σαφράν και πολλά άλλα.
Για την κουλτούρα του αιγυπτιακού φαγητού, ζωτικής σημασίας συστατικό αποτελεί το ιδιαίτερο ψωμί της χώρας. Η ονομασία του, aish baladi, μεταφράζεται χονδρικά σε «ζω» ή «τρόπος ζωής» και αποτελεί το απαραίτητο έδεσμα της καθημερινής διατροφής των Αιγυπτίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ισχυρής σύνδεσης των Αιγυπτίων με το ψωμί της χώρας τους, είναι το γεγονός ότι προτιμούν να φτιάχνουν οι ίδιοι το ψωμί παρά να αγοράζουν από τις χώρες στις οποίες διαμένουν. Επιπρόσθετα, το ψωμί αντανακλά την φαραωνική ιστορία της χώρας, καθώς πολλές είναι οι μαρτυρίες, ότι αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της αρχαίας αιγυπτιακής διατροφής. Παράλληλα, η χώρα τα τελευταία χρόνια έχει επενδύσει στη σωστή διαφήμιση των εθνικών χαρακτηριστικών της κουζίνας της, μέσω των φεστιβάλ φαγητού που διοργανώνει, όπως είναι το δημοφιλές Cairo Food Festival (κάθε Οκτώβριο) και το Egyptian Street Food Festival, τα οποία συγκεντρώνουν χιλιάδες τουρίστες και διεθνούς φήμης σεφ.
Εν κατακλείδι, η Αίγυπτος έχει επιδοθεί σε μια επιτυχημένη προσπάθεια προβολής των χαρακτηριστικών της γαστρονομικής παράδοσης, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής πολιτιστικής της κληρονομιάς και αποτυπώνει την στενή συναναστροφή της χώρας με τους λοιπούς λαούς της Μεσογείου. Επομένως, η διπλωματία της γαστρονομίας αποτελεί βασική μορφή της εξωτερικής πολιτικής ενός κράτους, που στην περίπτωση της Ελλάδας, αποτελεί βασικό πυλώνα της ήπιας ισχύος μας προς το εξωτερικό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, ότι η χώρα μας είναι άμεσα και άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μεσογειακή κουζίνα, η οποία αποτελείται (και) από τα πλούσια ελληνικά συστατικά, όπως το λάδι, η ελιά, το τυρί, η σταφίδα και άλλα πολλά.
Νικόλαος Σιδηρόπουλος
Βιβλιογραφία
Celeste H., Exploring the Secrets of Egyptian Gastronomy: https://localadventures.travel/blog/the-secrets-of-egyptian-gastronomy/
(Πρόσβαση: 02/10/2023).
Helmer L., Introduction to Egyptian Cuisine: https://www.allrecipes.com/article/introduction-to-egyptian-cuisine/ (Πρόσβαση: 02/10/2023).
Makary M., Aish: An Assortment of Bread Types from Egypt: https://egyptianstreets.com/2022/08/22/aish-an-assortment-of-bread-types-from-egypt/ (Πρόσβαση: 02/10/2023).
Ranieri L., Bread in Ancient Egypt: https://ancientegyptalive.com/2022/06/01/bread-in-ancient-egypt/ (Πρόσβαση: 02/10/2023).
Taher A. and Elshahed Heba, The Shortest Way to a Nation’s Heart: Culinary Diplomacy Patterns Among Egyptians, Cultural and Religious Studies, 2020, Vol. 8, No. 9, pp. 498-509.
