Η πολιτιστική ιστορία και διπλωματία του Βελγίου έχει σημαδευτεί ανεξίτηλα από την δημιουργία και την ανάδυση μίας ιδιαίτερης φιγούρας, η οποία ενσαρκώνεται στο πρόσωπο ενός χάρτινου ήρωα, το όνομα του οποίου είναι: Τεντέν. Το ημερολόγιο έγραφε 10 Ιανουαρίου 1929, όταν ο Βέλγος καλλιτέχνης Ζορζ Ρεμί, γνωστός κι ως Ερζέ, προχώρησε στη συγγραφή μίας γαλλόφωνης σειράς κόμικ, απεικονίζοντας έναν νεαρό περιπετειώδη δημοσιογράφο, ο οποίος ταξίδευε, μαζί με τον πιστό φίλο και σκύλο του, Μιλού, σε όλο τον κόσμο.
Η δημοσίευση των κόμικς έλαβε χώρα, για πρώτη φορά, στο νεανικό ένθετο «Le Petit Vingtième» (Ο μικρός εικοστός) της εφημερίδας των Βρυξελλών, «Le XXe Siècle» (Ο 20ός αιώνας), φέροντας τον τίτλο «Les Aventures de Tintin» (Οι περιπέτειες του Τεντέν). Ωστόσο, υπό το πλαίσιο του σκιώδους Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ανάρτηση των έργων μετατέθηκε στην εφημερίδα «Le Soir», όπου κι εργαζόταν ο Ερζέ, έως και τον Σεπτέμβριο του 1946, όταν η εκδοτική εταιρεία του Ρέιμοντ Λεμπλάνκ ανέλαβε την δημοσίευση του εβδομαδιαίου περιοδικού «Tintin», η οποία και επεκτάθηκε μέχρι και το 1993.
Από την απαρχή της «γένεσης» του Τέντεν έως και σήμερα, έχει πωληθεί πληθώρα αντιτύπων – συγκεκριμένα, άνω των 200 εκατομμυρίων – ενώ τα 23 άλμπουμ που κυκλοφόρησαν από τον Ερζέ, έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 110 γλώσσες. Αναμφίβολα, το γεγονός αυτό ενισχύει τον διαπολιτισμικό χαρακτήρα των κόμικς, καθιστώντας τα, ένα σημαντικό και αποτελεσματικό μέσο, αλλά και ένα δημοφιλές προϊόν, που μπορούν να διαβάσουν άνθρωποι από διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς. Κάθε άλμπουμ περιλαμβάνει εντυπωσιακά ταξίδια του ήρωα από όλα τα πλάτη και μήκη του πλανήτη, αλλά κι εκτός αυτού: το Κονγκό, την Αίγυπτο, την Κίνα, την Αμερική, το Θιβέτ, την Αυστραλία, ακόμη και την Σελήνη.
Μία εκ των περιπετειών του Τέντέν διαδραματίστηκε στην Ινδονησία, όταν το αεροπλάνο που τον μετέφερε προς το Σίδνεϋ, έμεινε στάσιμο στην περιοχή. Η δυναμική παρουσία του στην χώρα, μέσα από τις ιστορίες, τον ανέδειξε σε σύμβολο ενίσχυσης των διπλωματικών σχέσεων που διέπουν την Ινδονησία και το βασίλειο του Βελγίου. Αξίζει να επισημανθεί ότι το 2010, σε μία προσπάθεια ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών, ο πρέσβης Arif Havas Oegroseno συζήτησε με τον βασιλιά Αλβέρτο Β’ για τον ρόλο της Ινδονησίας στο G-20 και, έχοντας τον ρόλο του Πρόεδρου του ΕΧΝΑ (Ένωση Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας), του έδωσε, ως αναμνηστικό δώρο, ένα κόμικ του Τέντέν, γραμμένο στην ινδονησιακή γλώσσα, με τίτλο «Penerbangan 714 ke Sydney» (Πτήση 714 προς Σύδνεϋ).
Εκτός από την προώθηση του βελγικού πολιτισμού και ταυτότητας στην Ινδονησία, ο Τέντέν απετέλεσε καταλυτικό παράγοντα στην άριστη προώθηση της διαπολιτισμικής κατανόησης και συνεργασίας του κράτους με την Κίνα. Η εμφάνιση του Τέντέν στην Κίνα εντοπίζεται χρονικά κατά τη δεκαετία του 1930, με την δημοσίευση του κόμικ «The Blue Lotus» (O Μπλε Λωτός). Πρόκειται για ένα κόμικ που διαδραματίζεται στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της ασιατικής χώρας, τη Σαγκάη, όταν η περιοχή βρισκόταν υπό ιαπωνική κατοχή.
Ωστόσο, η δημοτικότητα του ήρωα στην Κίνα, αυξήθηκε σημαντικά με την πάροδο των ετών. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιούνται διάφορες εκθέσεις, που περιλαμβάνουν έργα τέχνης, στα οποία απεικονίζεται ο Τέντέν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεγαλύτερη έκθεση στον κόσμο, υπό την αιγίδα του μουσείου «Power Station of Art», στη Σαγκάη, και με τη συνεργασία του «Hergé Museum», που έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 2021. Στα εκθέματα εντάσσονταν σχέδια του Τέντέν, όπως επίσης χειρόγραφες σημειώσεις και συλλογές έργων τέχνης του βέλγου κομίστα, Ερζέ.
Καθίσταται, λοιπόν, αντιληπτή η σπουδαιότητα του Τέντέν, καθώς και ο κεντρικός ρόλος που κατέχει στον χώρο της πολιτιστικής διπλωματίας και στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ του Βελγίου με άλλα κράτη της ασιατικής ηπείρου. Σχεδόν εκατό χρόνια από την δημιουργία του, εξακολουθεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης, αλλά και πρωταγωνιστική φιγούρα στις παιδικές αναμνήσεις χιλιάδων θαυμαστών του ανά τον κόσμο.
Λιάνη Χριστίνα
Βιβλιογραφία:
Essentials about Tintin and Hergé, Tintin.com
Zheng Keyi (2021), World’s biggest Tintin exhibition a hit in Shanghai
Kenneth Yeung (2013), Tintin in Indonesia