Η κλιματική αλλαγή, οι φυσικές καταστροφές και οι συνέπειες που επέφερε η ανθρωπότητα στο περιβάλλον, οδήγησαν τα κράτη-μέλη της UNESCO στην υπογραφή συνθήκης το 1997 στο Άμστερνταμ η οποία εισήγαγε την έννοια της «αειφόρου ανάπτυξης» στην Ευρώπη. Η Ολλανδία αποτελεί κράτος υπόδειγμα για την περιβαλλοντική στρατηγική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, η περιβαλλοντική διπλωματία της Ολλανδίας συνδυάζει την περιβαλλοντική υπεράσπιση και την πολιτιστική πρόσβαση για να επηρεάσει την διεθνή κοινότητα αλλά και να προωθήσει την παγκόσμια συνεργασία για την διεξοδική και άμεση αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα, η στρατηγική αυτή συνδυάζεται με πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση της εμπειρογνωμοσύνης της χώρας στην περιβαλλοντική τεχνολογία, τη βιωσιμότητα και τη διαχείριση των υδάτων.
Η Ολλανδία συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς περιβαλλοντικές συμφωνίες, καθώς και σε οργανισμούς όπως η σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή και η Πράσινη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η χώρα υποστηρίζει έμπρακτα τα παγκόσμια πρότυπα και πρακτικές βιωσιμότητας. Φυσικά, η Ολλανδία διεξάγει μια εκστρατεία δημόσιας διπλωματίας για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα παγκόσμια περιβαλλοντικά ζητήματα και τις ολλανδικές λύσεις. Αυτές οι καμπάνιες χρησιμοποιούν εκδηλώσεις ανοιχτές σε συνεργασίες κοινωνικών μέσων και μέσων ενημέρωσης για να προσεγγίσουν ένα ευρύ κοινό έτσι ώστε να διευρύνουν το εύρος της επιρροής.
Η Ολλανδική δημόσια διπλωματία στοχεύει επίσης στην ενίσχυση της παγκόσμιας φήμης της Ολλανδίας ως καινοτόμου αλλά και ηγέτη της βιωσιμότητας, προωθώντας την περιβαλλοντική εμπειρογνωμοσύνη που δίνει έμφαση στην αποτελεσματικότητα των Ολλανδικών περιβαλλοντικών τεχνολογιών και πρακτικών. Η πολιτιστική διπλωματία λειτουργεί επίσης ως γέφυρα για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας σε περιβαλλοντικά ζητήματα ενθαρρύνοντας άλλες χώρες να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές. Φυσικά, αυτό έχει ένα οικονομικό πλεονέκτημα, καθώς η Ολλανδία μπορεί να ανοίξει νέες προοπτικές στις ολλανδικές εταιρείες διαδίδοντας τις τεχνολογίες και τις λύσεις της στο εξωτερικό.
Μεταξύ άλλων καινοτόμων πράσινων πολιτικών πρακτικών που θέσπισε η Ολλανδία είναι το πρόγραμμα Δέλτα. Δεδομένης της γεωγραφίας και της ευπάθειας της Ολλανδίας στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας και των πλημμυρών των ποταμών, το πρόγραμμα κρίθηκε απαραίτητο για την ασφάλεια της χώρας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία μακροπρόθεσμη στρατηγική που αποσκοπεί στην προστασία της χώρας από τις πλημμύρες, εξασφαλίζοντας επαρκή παροχή γλυκού νερού και συμβάλλοντας σε ένα βιώσιμο περιβάλλον διαβίωσης. Ακόμη, η κυβέρνηση της Ολλανδίας έχει θεσπίσει την ολλανδική εβδομάδα βιωσιμότητας η οποία είναι μια ετήσια εκδήλωση δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών για την προώθηση της βιωσιμότητας σε διάφορους τομείς της Ολλανδίας, και λειτουργεί ως πλατφόρμα για τη συμμετοχή των πολιτών, των εταιρειών, των κυβερνητικών υπηρεσιών και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών σε συζητήσεις και δράσεις που σχετίζονται με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα μέσω της άτυπης μάθησης.
Οι Ολλανδοί εμπειρογνώμονες μοιράζονται γνώσεις μέσω διεθνών συνεργασιών και εκπαιδευτικών έργων ανταλλαγής που επιδεικνύουν αποτελεσματικές πρακτικές στη διαχείριση των υδάτινων πόρων αλλά και καινοτόμες πολιτικές για την άμεση αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι ολλανδικές πόλεις όπως το Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ αποτελούν πρότυπα βιώσιμης αστικής ζωής, καθώς φιλοξενούν διεθνείς αντιπροσωπείες, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχουν σε παγκόσμια περιβαλλοντικά φόρουμ σχετικά με την Πράσινη αρχιτεκτονική, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις βιώσιμες μεταφορές.
Ακόμη, τα πολιτιστικά ιδρύματα και οι ολλανδικές πρεσβείες διοργανώνουν εκθέσεις εκδηλώσεων και εργαστήρια με στόχο την αύξηση της ευαισθητοποίησης των πολιτών σε ζητήματα που αφορούν το περιβάλλον. Τα προγράμματα αυτά υπογραμμίζουν τη δέσμευση της Ολλανδίας για βιωσιμότητα μέσω των τεχνών, της μουσικής και του κινηματογράφου. Επίσης, συχνά δημιουργούνται ευκαιρίες, υποτροφίες και προγράμματα ανταλλαγών Erasmus+ τα οποία προσφέρονται σε διεθνείς φοιτητές και επαγγελματίες για σπουδές στην Ολλανδία, δίνοντας έμφαση στην περιβαλλοντική επιστήμη και τη βιωσιμότητα.
Υποστηρίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος, η Ολλανδία συμβάλλει στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων όπως η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας και η έλλειψη πόρων. Τέλος, οι ολλανδικές αποστολές πολιτιστικής διπλωματίας σε χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία περιλαμβάνουν πολιτιστικές ανταλλαγές, καθώς και περιβαλλοντικά ζητήματα που προωθούν τις Ολλανδικές πρακτικές για την περιβαλλοντική ανάπτυξη. Η στρατηγική περιβαλλοντικής και πολιτιστικής διπλωματίας της Ολλανδίας αποτελεί μια πολύπλευρη προσέγγιση που συνδυάζει την τεχνική υπεροχή, την πολιτιστική προβολή και τη διεθνή συνεργασία για την προώθηση της βιωσιμότητας και την ενίσχυση της παγκόσμιας θέσης της μέσω αυτής της στρατηγικής.
Χριστίνα Λάσπα
Βιβλιογραφία
OECD iLibrary
OECD. Title of the Document. Retrieved from https://www.oecd-ilibrary.org/sites/e919cc35-en/index.html?itemId=/content/component/e919cc35-en
Environment and Planning Act of the Netherlands
Government of the Netherlands. (2021). Environment and Planning Act of the Netherlands. Retrieved from [local file path if applicable]
University of Twente
University of Twente. Sustainability Week. Retrieved from https://www.utwente.nl/en/organisation/news-agenda/events-ceremonies/sustainabilityweek/
Climate-Adapt EEA
European Environment Agency. Delta Act and Delta Programme: The Netherlands. Retrieved from https://climate-adapt.eea.europa.eu/en/metadata/publications/delta-act-and-delta-programme-the-netherlands
Πηγή εικόνας: https://www.pexels.com/el-gr/photo/886521/