«Salzburger Festspiele» ή «Saltsburg Festival» ή αλλιώς «Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ», ένα από τα πιο διαδεδομένα μουσικά φεστιβάλ όπερας και θεάτρου παγκοσμίως. Διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1920, στις στάχτες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και της συνακόλουθης οικονομικής εξαθλίωσης στην Ευρώπη. Το φεστιβάλ γεννήθηκε ως απάντηση στις κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες της τότε Ευρώπης, με σκοπό να προωθήσει την ειρήνη και τη συμφιλίωση των λαών μέσω της μουσικής.
Η επιλογή του έργου “Don Giovanni” του Μότσαρτ ως πρώτης παράστασης δεν ήταν τυχαία, καθώς ο συνθέτης του αποτελεί σύμβολο του αυστριακού πολιτισμού και παγκόσμιο σημείο αναφοράς για την πόλη του Σάλτσμπουργκ. Ταυτόχρονα, η συγκεκριμένη όπερα του Μότσαρτ, ερμηνεύτηκε την εποχή εκείνη ως μήνυμα της ανάγκης για ηθική αναγέννηση και κοινωνική ευθύνη, κάτι ιδιαίτερα επίκαιρο σε μια περίοδο αβεβαιότητας και ανασυγκρότησης μετά τον πόλεμο. Ο Μότσαρτ, ως διεθνής προσωπικότητα, χρησιμοποιήθηκε για να υπογραμμίσει τον ρόλο του Σάλτσμπουργκ ως πολιτιστικού σταυροδρομίου, ενισχύοντας τη θέση της Αυστρίας στην ευρωπαϊκή σκηνή.
Για ακόμη μία φορά, η Αυστρία καταφέρνει να χρησιμοποιήσει την πολιτιστική της υπεροχή ως πλατφόρμα παρουσίασης ενός προφίλ ειρηνευτικής χώρας. Μέσω του φεστιβάλ προβάλλεται ως μία χώρα που ενδιαφέρεται για την πολιτισμική αλληλοκατανόηση των εθνών και το δείχνει έμπρακτα, μέσω της τέχνης και μέσω της προώθησης διεθνών συνεργασιών. Μέχρι και σήμερα, καλλιτέχνες, σκηνοθέτες και μουσικοί από όλο τον κόσμο συναντώνται στα θέατρα του Σάλτσμπουργκ για να συμπράξουν καλλιτεχνικά στο φεστιβάλ, το οποίο με τη σειρά του προσφέρει ένα περιβάλλον διαπολιτισμικού διαλόγου. Οι πρεσβευτές, οι διπλωμάτες και οι τουρίστες που επισκέπτονται το φεστιβάλ συνθέτουν ένα μοναδικό δίκτυο ανταλλαγής ιδεών και εμπειριών, καθιστώντας το φεστιβάλ έναν άτυπο τόπο πολιτιστικών διαπραγματεύσεων. Μέσω αυτών των συνεργασιών, η Αυστρία έμμεσα ενδυναμώνει τις σχέσεις της με άλλες χώρες, ενώ παράλληλα αναδεικνύει τη δική της πολιτιστική κληρονομιά.
Εδώ και πολλά χρόνια, έως σήμερα, χιλιάδες θεατές συρρέουν στο Σάλτσμπουργκ, από τα τέλη Ιουλίου έως τα τέλη Αυγούστου, διάρκεια πέντε εβδομάδων, για να ζήσουν τη μαγεία του φεστιβάλ, είτε επειδή είναι λάτρεις της -κλασικής- μουσικής και της τέχνης είτε όχι. Εξάλλου, ο πολιτιστικός τουρισμός των εμπειριών έχει γίνει η νέα παγκόσμια τάση των τελευταίων ετών και αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς διεθνώς. Μέσα από την εναλλακτική αυτή μορφή τουρισμού, έχει αναδυθεί ένας νέος τύπος τουρίστα, ο επονομαζόμενος «τουρίστας-περιηγητής». Αυτός δίνει σημασία περισσότερο στην εμπειρία του ταξιδιού, στους σταθμούς της πολιτιστικής διαδρομής, στα πολιτιστικά τοπία, και ενδιαφέρεται γενικά για την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου που επισκέπτεται. Η σύγχρονη ατμομηχανή του τουρισμού, είναι ο πολιτισμός. Το ταξίδι πλέον είναι συνδεδεμένο με την αυθεντικότητα και το πνεύμα των τόπων. Ο νέος τύπος τουρίστα, που αποτελεί και την σημερινή τάση του πολιτιστικού τουρισμού, αλλάζει το τοπίο της αγοράς και από τουρίστας-επισκέπτης γίνεται περιηγητής, ερευνητής, συμμετέχων στο πολιτιστικό τοπίο και την πολιτιστική διαδρομή.
Αυτό πετυχαίνει εδώ και χρόνια το φεστιβάλ στο Σάλτσμπουργκ, αφού συνδέει την παράδοση με τη σύγχρονη δημιουργικότητα. Ακόμη και οι χώροι διεξαγωγής έχουν επιλεγεί τόσο όμορφα και στοχευμένα, ώστε μαζί με το φεστιβάλ να αναδειχθούν και άλλες πλευρές του πολιτιστικού τοπίου της περιοχής. Για παράδειγμα το «Grosses Festspielhaus», ένα κτήριο με σπουδαία ιστορία, που βρίσκεται στο Hofstallgasse, στον ιστορικότερο δρόμο του Σάλτσμπουργκ, και συνδέεται με την πολιτιστική και καλλιτεχνική κληρονομιά της πόλης, ή το «Felsenreitschule», ένας μοναδικός χώρος, χτισμένος μέσα στα βράχια του βουνού Mönchsberg, ενισχύουν τη μοναδικότητα της εμπειρίας για τον επισκέπτη. Επιπλέον, η επιλογή της καλοκαιρινής περιόδου για τη διεξαγωγή του, επιτρέπει σε επισκέπτες από όλο τον κόσμο να συνδυάσουν τον πολιτισμό με τον τουρισμό. Έτσι, προσελκύεται ένα μεγάλο κοινό διεθνώς, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του πολιτιστικού και τουριστικού brand της Αυστρίας συνολικά, ως προορισμού υψηλής ποιότητας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το φεστιβάλ συνεισφέρει εκατομμύρια ευρώ στην αυστριακή οικονομία, μέσω του τουρισμού, της φιλοξενίας, και της απασχόλησης.
Με λίγα λόγια, το εμβληματικό Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, (Salzburger Festspiele) ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα παγκοσμίως, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς ο υψηλός πολιτισμός μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ των εθνών. Ο πλούτος και η ποικιλομορφία των παραστάσεών του προάγουν την κατανόηση και την εκτίμηση των διαφορετικών πολιτισμών.
Διαμαντή Ελένη
Ενδεικτικές Πηγές:
Welle, D. (2014, July 21). Ξεκίνησε το φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ. dw.com. https://www.dw.com/el/%CE%BE%CE%B5%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CF%86%CE%B5%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CE%AC%CE%BB%CF%84%CF%83%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%BA/a-17798393
Πηγή εικόνας: https://www.pexels.com/el-gr/photo/208317/