
Η υγειονομική διπλωματία αποτελεί έναν από τους πιο στρατηγικούς τομείς εξωτερικής πολιτικής, έχοντας μάλιστα δυνατότητα ενίσχυσης της θέσης ενός κράτους στη διεθνή σκηνή. Για την Αλβανία, η προώθηση της υγειονομικής διπλωματίας αναδεικνύεται ως προτεραιότητα, καθώς στοχεύει στην ενίσχυση του συστήματος υγείας της, στη σύναψη διεθνών συνεργασιών και στην ένταξή της στον ευρωπαϊκό υγειονομικό χώρο. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η Αλβανία επικεντρώνεται σε πρωτοβουλίες που περιλαμβάνουν συμφωνίες με άλλες χώρες, πολυμερείς συνεργασίες και τον εκσυγχρονισμό του εθνικού της συστήματος υγείας.
Η Αλβανία υπέγραψε ουσιαστικές συμφωνίες συνεργασίας στον τομέα της υγείας, εστιάζοντας στη συνέργεια των χωρών ώστε να ενισχυθεί η ποιότητα των υγειονομικών της υπηρεσιών. Οι συμφωνίες αυτές περιλαμβάνουν διοίκηση νοσοκομείων, υπηρεσίες διαπίστευσης και ποιοτικού ελέγχου, διεθνή θεραπεία ασθενών, εβδομάδες υγείας και επιχειρηματικά φόρουμ, με την Τουρκία ήδη από το 1999, ενώ επικαιροποιήθηκαν το 2021. Με βάση την Εθνική Στρατηγική Υγείας της Αλβανίας περιόδου 2021–2030, η Ελβετία υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν τη διαχείριση και εξοπλισμό των κέντρων φροντίδας και την κατάρτιση του υγειονομικού προσωπικού, προωθώντας παράλληλα την πρόληψη ασθενειών και την ευαισθητοποίηση σε θέματα υγείας. Επιπρόσθετα, με το Ισραήλ το 2025 συμφωνήθηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, η εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, η ψηφιακή ανάπτυξη ιατρικών τεχνολογιών και η αντιμετώπιση υγειονομικών κρίσεων. Άξια αναφοράς είναι η συνεργασία με την Ιταλία, το 2025, μέσω της πρωτοβουλίας «Nave della Salute» του ιδρύματος «One Health», όπου προωθήθηκε στο κοινό η αξία της έγκαιρης διάγνωσης και των υγιεινών τρόπων ζωής ως μέσα πρόληψης κατά του καρκίνου. Επιπλέον, υπάρχει στενή συνεργασία από το 2019 στον τομέα της στρατιωτικής υγείας Ιταλών και Αλβανών στρατιωτικών, τόσο σε εσωτερικό τομέα όσο και σε διεθνείς επιχειρήσεις.
Η Αλβανία, μάλιστα, αυξάνει τη συμμετοχή της σε διεθνείς οργανισμούς. Ως μέλος του Δικτύου Υγείας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEHN), υπέγραψε τη συμφωνία που είναι γνωστή ως «Δέσμευση του Βελιγραδίου», η οποία εστιάζει στην περιφερειακή συνεργασία της δημόσιας υγείας. Στόχοι της είναι η κοινή αντιμετώπιση υγειονομικών κρίσεων, η ανταλλαγή πληροφοριών-δεδομένων, η καθιέρωση κοινών πλάνων πρόληψης και η αντιμετώπιση επιδημιών. Το SEEHN συμβάλλει στην εγκαθίδρυση κοινών πολιτικών προώθησης της υγιεινής διαβίωσης, της φαρμακευτικής περίθαλψης και της ανάπτυξης των υποδομών υγειονομικής περίθαλψης στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η συμμετοχή της Αλβανίας σηματοδοτεί την πρόθεση να ενσωματωθεί πλήρως στις ευρωπαϊκές πρακτικές, επωφελούμενη από την εμπειρία και τη γνώση των άλλων κρατών-μελών. Παράλληλα, συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη UNICEF μέσω του προγράμματος EU4SocialCare, το οποίο επικεντρώνεται στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στους ευάλωτους πολίτες. Το πρόγραμμα στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής παιδιών και ατόμων με αναπηρίες, καθώς και στην ενίσχυση των κοινοτικών υπηρεσιών φροντίδας-υγείας σε τοπικό επίπεδο. Η συνεργασία αυτή έχει θετικό αντίκτυπο για την κοινωνία, ενισχύοντας τις δομές υποστήριξης σε περιοχές με αυξημένες ανάγκες. Με αυτόν τον τρόπο, η Αλβανία επιτυγχάνει μια ισχυρή σύνδεση των κοινωνικών και υγειονομικών υπηρεσιών, προάγοντας την ένταξη των ευάλωτων ομάδων στην κοινωνία. Αναμένεται, λοιπόν, να διαδραματίσει ενεργό ρόλο σε αυτή τη συνεργασία, συμβάλλοντας με τις εθνικές στρατηγικές της.
Η ενίσχυση του συστήματος υγείας στην Αλβανία είναι η αύξηση του προϋπολογισμού των δημόσιων δαπανών του 2025, όπου ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε σύγκριση με προηγούμενα έτη. Αυτός ο προϋπολογισμός αντικατοπτρίζει την προσοχή που δίνεται στο σύστημα υγείας και φανερώνει την ανάγκη εκσυγχρονισμού των υποδομών. Οι αυξήσεις καλύπτουν κρίσιμους τομείς, όπως η πρόσληψη νέου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, η αναβάθμιση εξοπλισμού, η επέκταση των υποδομών και η ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας της υγείας. Οι επενδύσεις αναμένεται να βελτιώσουν τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, εξασφαλίζοντας υψηλές παροχές, ανεξαρτήτως περιοχής ή κοινωνικής κατάστασης. Σ’ αυτό το πλαίσιο προσπαθειών, πραγματώνονται συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα προς ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών. Το κράτος συνεργάζεται με ιδιωτικές εταιρείες για να αναπτύξει υπερσύγχρονα εργαστήρια διάγνωσης, υπηρεσίες αιμοκάθαρσης και να επενδύσει στην αποστείρωση χειρουργικού εξοπλισμού. Η συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Χρηματοδότησης (IFC) από το 2019, για την αναβάθμιση των υποδομών υγείας, αποδεικνύει τη δέσμευση της χώρας στο να εξασφαλίζει συνεχώς, μέσω σύγχρονων και αποδοτικών εργαλείων, τη λειτουργικότητα του συστήματός της. Αυτή η προσέγγιση βοηθά να ξεπεραστούν οι όποιες ελλείψεις προκύψουν, φροντίζει να ενισχυθεί η καινοτομία στο περιβάλλον της υγείας και εξασφαλίζει την πρόσβαση σε προσιτές υπηρεσίες περίθαλψης.
Η διπλωματία υγείας της Αλβανίας διαγράφει μια σημαντική πορεία ανάπτυξης και ενίσχυσης. Μέσα από στρατηγικές συνεργασίες, η Αλβανία επιδιώκει να δημιουργήσει ένα πλήρως εκσυγχρονισμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Η χώρα, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, συνεχίζει να δημιουργεί προϋποθέσεις εξέλιξης. Θέτει, λοιπόν, τα κατάλληλα θεμέλια για έναν ισχυρότερο τομέα υγείας, στόχος του οποίου είναι να ωφελήσει όλους τους πολίτες και να βοηθήσει ενεργά στην κατοχύρωση της ανάλογης θέσεως στη διεθνή υγειονομική κοινότητα.
Ιωάννης Χ. Γκισάκης
Πηγές:
TheDailyGuardian (2025). Israel, Albania Sign Agreement for Health Cooperation, https://latest.thedailyguardian.com/middle-east/israel-albania-sign-agreement-for-health-cooperation/
Ministria e Mbrojtjes (2019). It was signed the military health cooperation agreement between Albania – Italy, https://www.mod.gov.al/eng/newsroom/1123-it-was-signed-the-military-health-cooperation-agreement-between-albania-italy
RTSH. Ambassador Anila Bitri Lani: Italy-Albania Collaboration Enhances Health and Well-Being, https://rtsh.al/rti/en/ambassador-anila-bitri-lani-italy-albania-collaboration-enhances-health-and-well-being/
Switzerland’s international cooperation (2025). Albania, https://www.deza.eda.admin.ch/en/country-albania
GENERAL DIRECTORATE OF EU AND FOREIGN AFFAIRS (2021). Agreement on Health Cooperation with Albania, https://disab.saglik.gov.tr/EN-78584/agreement-on-health-cooperation-with-albania.html
Unicef (2025). The Albanian Government, the European Union and UNICEF, join efforts in supporting social care services, https://www.unicef.org/albania/press-releases/albanian-government-european-union-and-unicef-join-efforts-supporting-social-care
SEEHN (2025). Albania and SEEHN Reinforce Regional Health Cooperation and Future Priorities, https://seehn.org/albania-and-seehn-reinforce-regional-health-cooperation-and-future-priorities/
International Trade Administration. Healthcare – Albania, https://www.trade.gov/healthcare-resource-guide-albania
Euronews Albania (2024). Health budget for 2025, Koçiu: Exceeds 1 billion euros, https://euronews.al/en/health-budget-for-2025-kociu-exceeds-1-billion-euros/
Euronews Albania (2023). Diaspora Summit/ Health Minister promises cooperation with doctors abroad, https://euronews.al/en/diaspora-summit-minister-kociu-promises-cooperation-with-doctors-abroad/
WHO. PROGRESS ON THE TRIPLE BILLION TARGETS, https://www.who.int/about/accountability/results/who-results-report-2024-2025/country-profile/2024/albania
INTERNATIONAL FINANCE CORPORATION. Partnering for Progress: The PPP Driving Innovation in Albania’s Lab Services
Εικόνα: https://unsplash.com/