
Οι βιβλιοθήκες αναλαμβάνουν το δύσκολο και σημαντικό έργο της διάδοσης του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της γνώσης. Η επαφή των ατόμων με τις γραφές, τις ιδέες και τις σκέψεις που γεννήθηκαν στο απώτερο παρελθόν δημιουργεί μια πύλη στο παρόν, δημιουργώντας συναισθήματα και νέες ιδέες. Οι βιβλιοθήκες παράγουν πολιτισμό μέσα από την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και τον μεταδίδουν μέσω ενός διεθνούς διαλόγου. Οι βιβλιοθήκες της Ουγγαρίας, και ιδιαίτερα η Εθνική Βιβλιοθήκη Σετσένι (Országos Széchényi Könyvtár), δημιουργούν τις προϋποθέσεις για έναν πολιτιστικό διάλογο σε διεθνές περιβάλλον.
Η Ουγγαρία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού, με πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά, ιδιαίτερα στη μουσική, στη λογοτεχνία και στις επιστήμες. Οι βιβλιοθήκες μετατρέπονται σε τόπους διατήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουγγαρίας και συγχρόνως γίνονται φορείς διάδοσης της παγκοσμίως. Η χώρα, με βάση το δίκτυο των βιβλιοθηκών της, γίνεται κοινωνός πολιτισμού και ιδεών σε διεθνή κλίμακα.
Προς αυτήν την κατεύθυνση η Εθνική Βιβλιοθήκη Σετσένι στη Βουδαπέστη, με έτος ίδρυσης το 1802, λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος γνώσης, διαθέτοντας στο κοινό παραδοσιακά έντυπα της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και σύγχρονα, με τη μορφή των ηλεκτρονικών εντύπων. Η κύρια στρατηγική του ιδρύματος είναι η διατήρηση της εθνικής ταυτότητας, διατηρώντας την ουγγρική γραπτή κληρονομιά και συγχρόνως αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτής της στρατηγικής είναι η υποστήριξη των ουγγρικών κοινοτήτων πέρα από τα σύνορα της χώρας με τον εφοδιασμό της γνώσης. Οι συνεργασίες του ιδρύματος με φορείς από τον πολιτισμό, την εκπαίδευση και με διεθνή επιστημονικά ιδρύματα οδηγούν στην επίτευξη των στόχων του.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι, εκτός από την Εθνική Βιβλιοθήκη, η χώρα διαθέτει και τις ξενόγλωσσες βιβλιοθήκες, στις οποίες κάθε ξενόγλωσσος φοιτητής ή εργαζόμενος στην Ουγγαρία μπορεί να βρει υλικό στη μητρική του γλώσσα για τις εργασίες του ή για διάφορα θέματα που τον ενδιαφέρουν γύρω από την κοινωνία και τον πολιτισμό της χώρας. Η Εθνική Βιβλιοθήκη Ξένης Λογοτεχνίας, που υπάγεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη Σετσένι, έχει δύο λειτουργίες: τη συλλογή της παγκόσμιας σύγχρονης λογοτεχνίας και το συντονιστικό ρόλο για όλες τις ξενόγλωσσες βιβλιοθήκες της Ουγγαρίας. Κατά αυτόν τον τρόπο, η Ουγγαρία μπαίνει σε έναν διαρκή διάλογο με διαφορετικούς πολιτισμούς και ισχυροποιείται διεθνώς.
Η πολιτιστική διπλωματία των βιβλιοθηκών στην Ουγγαρία ενισχύεται με την ψηφιοποίηση των αρχείων και των βιβλίων για την ευκολότερη διάδοση του πολιτισμού της σε διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, αναπτύσσεται η γνώση και η δημιουργικότητα των νέων μέσω της ψηφιακής εκπαίδευσης πάνω στα ουγγρικά αρχεία και η συνεργασία των ουγγρικών βιβλιοθηκών με διεθνείς βιβλιοθήκες.
Η Ουγγαρία, στην προσπάθειά της να προστατέψει και να διαδώσει την πολιτιστική της κληρονομιά, την ψηφιοποιεί και αυξάνει την πρόσβασή της και την προβολή των δραστηριοτήτων της μέσω των βιβλιοθηκών. Η σύνδεση των ιδρυμάτων με τον παγκόσμιο οργανισμό Europeana οδηγεί σε ψηφιακή συνεργασία με αντίστοιχα ιδρύματα εκτός των συνόρων της Ουγγαρίας και με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μέσω κοινών πολιτιστικών δράσεων με στόχο τη διάδοση του πολιτισμού της χώρας παγκοσμίως.
Οι ουγγρικές βιβλιοθήκες, με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, τις διεθνείς εκθέσεις και τις διαλέξεις, προάγουν την ελευθερία της έκφρασης, τη δημοκρατία και την ειρηνική συνύπαρξη. Η Ουγγαρία, μέσω των βιβλιοθηκών της, συνδέεται με χώρες που ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό της, ενισχύοντας έτσι τις διεθνείς σχέσεις της.
Εν κατακλείδι, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουγγαρίας, μαζί με τις περιφερειακές βιβλιοθήκες, αποτελεί κέντρο γνώσης, πολιτισμού και εκπαίδευσης και έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πολιτιστική διπλωματία της χώρας. Η διάδοση του πολιτισμού της Ουγγαρίας μέσω του δικτύου των βιβλιοθηκών στον κόσμο έχει ενισχύσει τη θέση της στον πολιτιστικό χάρτη και έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για ειρηνική και διεθνή δημιουργική συνεργασία.
Κυριάκος Τσάπελης
Eνδεικτικές Πηγές:
- Nemeth, Marton, Hungarian Libraries and Librarianship,1990-2013





