Κατά τη δεκαετία του 1960-1970, η Ελλάδα γνωρίζει μεγάλη άνθηση στις τέχνες και πιο συγκεκριμένα στο τραγούδι και τον κινηματογράφο. Ανάμεσα στις εκατοντάδες ταινίες που γυρίστηκαν εκείνη τη δεκαετία, μια ταινία η οποία ξεχώρισε για το περιεχόμενό της ήταν η ταινία ‘’Το χώμα βάφτηκε κόκκινο’’.
Σκηνοθέτης της ταινίας ήταν ο Βασίλης Γεωργιάδης σε σενάριο του Νίκου Φώσκολου, με πρωταγωνιστές το Νίκο Κούρκουλο, το Μάνο Κατράκη, τη Μαίρη Χρονοπούλου και το Γιάννη Βόγλη. Η ταινία προβλήθηκε την σαιζόν 1965-1966 γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία καθώς έκοψε 588.101 εισιτήρια καταλαμβάνοντας τη 2η θέση σε 101 ταινίες για εκείνη τη χρονιά. Παρόλα αυτά, η επιτυχία της ταινίας ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα κερδίζοντας την αναγνώριση του εξωτερικού. Συγκεκριμένα, η ταινία ήταν υποψήφια για ‘Όσκαρ το 1966 στην κατηγορία ‘’Καλύτερη ξενόγλωσση ταινία’’, συμμετείχε στο φεστιβάλ των Καννών καθώς και στο φεστιβάλ Karlovy Vary στην Τσεχία, στο οποίο πήρε το βραβείο της καλύτερης μουσικής. Επιπλέον, η ταινία προβλήθηκε στην Ισπανία και στην Αργεντινή με τίτλο ‘’Sangre En La Tierra’’.
Με την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος το 1881, οι Οθωμανοί ιδιοκτήτες πούλησαν τα κτήματα σε Έλληνες ομογενείς οι οποίοι εν συνεχεία εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, οι Έλληνες ομογενείς απέκτησαν τεράστιες εκτάσεις γης με το ελληνικό κράτος να τους στηρίζει, παρά το γεγονός ότι μέχρι τότε ήταν εχθρικό απέναντι στις μεγάλες ιδιοκτησίες. Αναντίλεκτα, ο λόγος αυτής της ξαφνικής μεταστροφής οφείλονταν στα μεγάλα κεφάλαια που διέθεταν οι Έλληνες του εξωτερικού μέσω των οποίων θα επωφελούνταν το ελληνικό κράτος ώστε να αναπτυχθεί. Ο Χαρίλαος Τρικούπης είχε δηλώσει χαρακτηριστικά :«αν επιβάλωμεν την διανομήν των κτημάτων εις τους καλλιεργητάς, όπως μου το ζητείτε, θα εκδιώξωμεν εξ Ελλάδος το χρήμα των Ελλήνων του εξωτερικού» και ζήτησε «η κατάστασις να παραμείνη ως έχει διότι τούτο απαιτούν τα γενικώτερα συμφέροντα της χώρας».
Κατά την περίοδο 1881-1910 η σύγκρουση μεταξύ τσιφλικάδων και κολίγων ήταν σφοδρή και πήρε μεγάλες διαστάσεις. Σταδιακά, οι ακτήμονες κολίγοι βρήκαν συμμάχους σε συλλόγους (λ.χ. Εμπορικός σύλλογος Βόλου), σωματεία και ενώσεις ενώ στηρίχθηκαν και από ανθρώπους του πνεύματος. Την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα, η αντιπαράθεση μεταξύ τσιφλικάδων και κολίγων αυξήθηκε κατακόρυφα. Σημαντικά γεγονότα που οδήγησαν σε αυτήν την επαναστατική έξαρση ήταν η δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα το 1907 ο οποίος ήταν διανοούμενος αγωνιστής και στάθηκε στο πλευρό των κολίγων αλλά και το κίνημα στο Γουδί του 1909 μέσω του οποίου απελευθερώθηκε η αγροτική διαμαρτυρία. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Δραγούμη αδυνατεί να δώσει λύση στο χρόνιο πρόβλημα της αναδιανομής της θεσσαλικής γης με αποτέλεσμα τη σύγκρουση στο χωριό Κιλελέρ το 1910 στο οποίο υπήρχαν απώλειες.
Η ταινία εποχής, εύστοχα εξέφρασε τις πτυχές του αγροτικού ξεσηκωμού στον κάμπο. Η ιστορία του κάμπου έγινε γνωστή και είχε απήχηση στο εξωτερικό κυρίως λόγω της ταύτισης που υπήρξε με αυτήν. Άλλωστε κατά τον ξεσηκωμό των κολίγων, ήδη στην Ευρώπη άρχιζαν να έχουν επιρροή τα πρώτα εργατικά κόμματα (λχ Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα 1879, Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα 1892 κ.λ.π) . Αναμφίβολα, η κλασσική πλέον ταινία του ελληνικού κινηματογράφου άσκησε επιτυχώς πολιτιστική διπλωματία καθώς εξέφρασε στο εξωτερικό μια πτυχή του πολυποίκιλου ελληνικού πολιτιστικού στοιχείου.
Πέτρος Κριτσώνης
Βιβλιογραφία
- https://trikalacity.gr/otan-to-choma-vaftike-kokkino-stin-patoylia/
- https://www.kathimerini.gr/politics/383037/to-agrotiko-zitima-stin-ellada/
Πηγή φωτογραφίας:
