
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι Κάτω χώρες επικεντρώθηκαν στην ενίσχυση της θέσης τους στο διακρατικό σύστημα. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της ολλανδικής πρωτοβουλίας ήταν η χρήση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως εργαλείο για την άσκηση ήπιας ισχύος αλλά και την εφαρμογή εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής. Η συγκεκριμένη προσέγγιση, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ιστορία με τη δημιουργία ενός πρόσθετου προϋπολογισμού γνωστού ως «ολλανδικό πολιτιστικό ταμείο», το οποίο βοήθησε στην επίτευξη των στόχων της χώρας. Ακόμη, η στρατηγική των Κάτω Χωρών, επιδίωκε να ενισχύσει τη διεθνή εικόνα, προωθώντας παράλληλα τις ολλανδικές αξίες και τις πολιτιστικές παραδόσεις. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο ενίσχυσε την ολλανδική πολιτιστική διπλωματία, αλλά αναγνώρισε επίσης τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσου προώθησης των παγκόσμιων εθνικών συμφερόντων και της ανάπτυξης σχέσεων με χώρες όπου το πολιτικό παρελθόν είναι αιχμηρό.
Συγκεκριμένα, η Ολλανδία διαθέτει μια πολύπλοκη αποικιακή Ιστορία με την Ινδονησία, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το εμπόριο. Από τον 17ο αιώνα, οι Ολλανδοί ίδρυσαν την Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών (VOC), που έγινε κυρίαρχη δύναμη στο εμπόριο μπαχαρικών στην Ινδονησία. Η VOC εγκατέστησε εμπορικούς σταθμούς και αποικίες, εδραιώνοντας την ολλανδική κυριαρχία στην περιοχή. Το 1800, μετά την κατάρρευση της VOC, η ολλανδική κυβέρνηση ανέλαβε τον άμεσο έλεγχο, δημιουργώντας τις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες. Η ιαπωνική κατοχή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1942-1945) τερμάτισε την ολλανδική κυριαρχία και ενθάρρυνε το ινδονησιακό κίνημα ανεξαρτησίας. Στις 17 Αυγούστου 1945, ο Σουκάρνο κήρυξε την ανεξαρτησία της Ινδονησίας, αλλά οι Ολλανδοί επιχείρησαν να επανακαταλάβουν τη χώρα. Μετά από έναν σφοδρό πόλεμο, η Ολλανδία αναγνώρισε τελικά την ανεξαρτησία της Ινδονησίας το 1949.
Ωστόσο, οι σχέσεις μεταξύ Ολλανδίας και Ινδονησίας έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών και συνεργασιών, με την πολιτιστική διπλωματία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Ιδιαίτερα, η ίδρυση του Erasmus Huis στην Τζακάρτα το 1980 έχει λειτουργήσει ως πλατφόρμα για την προώθηση των καλλιτεχνικών και πολιτιστικών ανταλλαγών, φιλοξενώντας εκθέσεις, παραστάσεις και διαλέξεις που προάγουν την κατανόηση μεταξύ των δύο χωρών. Η πολιτιστική διπλωματία μέσω του Erasmus Huis στην Ινδονησία έχει οδηγήσει σε ευρύτερη συνεργασία μεταξύ των χωρών σε τομείς όπως η βιώσιμη ανάπτυξη, το εμπόριο και η εκπαίδευση.
Οι πρωτοβουλίες της Ολλανδίας και Ινδονησίας, προάγουν τη συνεργασία μεταξύ των καλλιτεχνών και των πολιτιστικών φορέων των δύο χωρών. Αυτή η διαδραστική έκθεση παρουσίασε βιώσιμες τεχνικές κατασκευής με χρήση φυσικών υλικών, δίνοντας έμφαση στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και την καινοτομία στο σχεδιασμό. Οι δύο χώρες συνεργάζονται επίσης σε θέματα κλιματικής αλλαγής και βιώσιμης ανάπτυξης. Το 2023, διοργανώθηκε η «Σύνοδος Ανανεώσιμης Ενέργειας και Κλίματος», όπου αναπτύχθηκαν συνεργασίες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ήταν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων μέσω της πολιτιστικής ανταλλαγής, καταδεικνύοντας πώς ο ολλανδικός σχεδιασμός μπορεί να συμβάλει στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Τέλος, η Ολλανδία έχει αναπτύξει προγράμματα εκπαίδευσης για διπλωμάτες από χώρες της ASEAN, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, προωθώντας τη συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Η πολιτιστική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, επεκτείνεται και σε τομείς όπως η εκπαίδευση και η επιστήμη, με την αύξηση των προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών και την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων. Αυτές οι πολιτιστικές και οικονομικές πρωτοβουλίες συμβάλλουν στη δημιουργία ισχυρών δεσμών και στην προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης. Η πολιτιστική διπλωματία σημειώνει έμπρακτη επιτυχία μετά το 2013, όταν οι δύο χώρες ανήγαγαν τη σχέση τους σε μια «Στρατηγική Συνεργασία 2.0», υπογράφοντας τη «Κοινή Διακήρυξη για τη Συνολική Συνεργασία».
Χριστίνα Λάσπα
Βιβλιογραφία
Diplomat Magazine. (2017). Indonesia-Netherlands Partnership Beyond 2.0: The Highlights of the Relationship Between Indonesia and the Netherlands. Retrieved from https://diplomatmagazine.eu/2017/03/06/indonesie-netherlands-partnership-beyond-2-0-the-highlights-of-the-relationship-between-indonesia-and-the-netherlands/
Netherlands and You. (n.d.). NL & ASEAN – Indonesia. Retrieved from https://www.netherlandsandyou.nl/web/indonesia/themes/nl-for-asean
UIII. (2023). Boosting Indonesia-Netherlands Cooperation: Minister of Foreign Affairs Visits UIII and Addresses Global Challenges. Retrieved from https://www.uiii.ac.id/news/headline/317/boosting-indonesia-netherlands-cooperation-minister-of-foreign-affairs-visits-uiii-and-addresses-global-challenges
NL Platform. (n.d.). Championing Cultural Diplomacy and International Cooperation. Retrieved from https://nlplatform.com/articles/championing-cultural-diplomacy-and-international-cooperation
Πηγή εικόνας: