Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να εξετάσουμε διάφορες ενέργειες της Πορτογαλίας για την προώθηση του τουρισμού της, καθώς αποτελεί μια χώρα με αρκετές ομοιότητες με την Ελλάδα (παρόμοια έκταση, πληθυσμός, ναυτική παράδοση, τουριστική βιομηχανία), αλλά και διαφορές (στραμμένη στον Ατλαντικό αντί της Μεσογείου, πρωταγωνίστρια στους νεότερους χρόνους όταν έγινε αποικιοκρατική δύναμη, κλπ). Την τελευταία δεκαετία η Πορτογαλία έχει σημειώσει μεγάλη άνοδο στην προσέλκυση τουριστών, γεγονός που ενισχύει την αλληλεπίδρασή της με άλλα κράτη, ενώ διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στη διάδοση του πολιτισμού και της κουλτούρας της. Πλέον αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στην Ευρώπη, με πάνω από 27 εκατομμύρια επισκέπτες παγκοσμίως. Αυτό που την καθιστά πόλο έλξης είναι ότι καλύπτει ένα ευρύ φάσμα προτιμήσεων, καθώς συνδυάζει τη θάλασσα με το πράσινο και διαθέτει έναν από τους παλαιότερους αλλά και σημαντικούς στα νεότερα χρόνια πολιτισμούς της Ευρώπης. Η Πορτογαλία, γνωρίζοντας το αυτό καλά, έχει φροντίσει να επενδύει συνεχώς στην ανάπτυξη των τουριστικών της τοποθεσιών.
Εμπνευσμένοι από την αρχαία Ελλάδα, τα 7 θαύματα της αρχαιότητας και κυρίως από την εκστρατεία για την επίσημη ανακήρυξη των Νέων 7 Θαυμάτων του Κόσμου, που έλαβε χώρα στο Estato da Luz της Λισαβόνας στις 7 Ιουλίου 2007, οι Πορτογάλοι δημιούργησαν με τη σειρά τους τα 7 Θαύματα της δικής τους χώρας. Το υπουργείο Πολιτισμού της, σε συνεργασία με τις εταιρείες Y&R BRANDS SA και REALIZAR A.E, βοήθησαν στη δημιουργία της λίστας των επτά πορτογαλικών θαυμάτων. Στο διαγωνισμό είχαν υποβάλει υποψηφιότητα 793 μνημεία, τα οποία περιορίστηκαν σε 77 με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων, στη συνέχεια σε 27 με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου της Evora και τέλος σε 7, με την ψηφοφορία από τους πολίτες όλου του κόσμου, από τον Δεκέμβριο του 2006 ως τον Ιούλιο του 2007. Παράλληλα δηλαδή με την ψηφοφορία για τα Νέα 7 θαύματα του κόσμου (που θεωρείται η μεγαλύτερη ψηφοφορία που έγινε ποτέ παγκοσμίως), οι Πορτογάλοι -και όχι μόνο- ψήφιζαν για τα θαύματα της πατρίδας τους, εκμεταλλευόμενοι άριστα τη δημοσιότητα που είχε δοθεί στο γεγονός της διεθνούς καμπάνιας και προβάλλοντας τη χώρα τους, τόσο βραχυπρόθεσμα, με την ψηφοφορία, όσο και μακροπρόθεσμα, δημιουργώντας ένα σύμβολο για την Πορτογαλία, ανάλογο με το διεθνές. Η ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας των «πορτογαλικών θαυμάτων», στην ίδια τελετή με τα «θαύματα του κόσμου» στη Λισαβόνα, όπως προαναφέρθηκε, πήρε μοιραία τεράστια δημοσιότητα. Η επιτυχής διαχείριση ενός τόσο σημαντικού πολιτιστικού ζητήματος από την Πορτογαλία, απετέλεσε ένα μεγάλο βήμα για την προώθηση της εθνικής της ταυτότητας και γενικά για την ακτινοβολία της χώρας.
Καθώς, λοιπόν, η χώρα «με τα 7 θαύματα» διαθέτει έναν τεράστιο αριθμό αξιοθέατων, οι πόλεις που επισκέπτονται οι τουρίστες είναι αρκετές. Αρχικά, μπορούμε να διακρίνουμε ως πιο δημοφιλή τη Λισαβόνα, πόλη με ιστορικό και πολιτισμικό υπόβαθρο. Εκεί υπάρχουν δύο τοποθεσίες αναγνωρισμένες από την UNESCO, ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Η πρώτη είναι ο Πύργος του Μπελέμ, στην είσοδο του λιμανιού της Λισαβόνας, που αναδείχθηκε το 2ο μισό του 20ού αιώνα, για να ανακηρυχθεί τελικά το 1983 σε παγκόσμιο μνημείο. Αποτελεί σήμα κατατεθέν της πόλης αλλά και σύμβολο της τεράστιας ναυτικής παράδοσης της χώρας_ οικοδομήθηκε εξάλλου τον 16ο αιώνα, την εποχή της ακμής των πορτογαλικών ανακαλύψεων. Η δεύτερη τοποθεσία από την ίδια περίοδο, είναι το κοντινό Μοναστήρι του Ιερώνυμου, που αποτελεί ένα σπάνιο μνημείο τέχνης και εξαιρετικό δείγμα αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής. Και αυτό το μνημείο επελέγη και προβάλλεται ιδιαίτερα λόγω του ισχυρού συμβολισμού του: Στην είσοδο του μοναστηριού βρίσκεται και ο τάφος του γνωστού εξερευνητή Βάσκο ντα Γκάμα, που πέρασε την τελευταία του βραδιά εκεί προσευχόμενος, πριν από το μεγάλο του ταξίδι στην Ινδία, αλλά και οι τάφοι άλλων, πολύ γνωστών Πορτογάλων, όπως των συγγραφέων Camoes και Pessoa και του βασιλιά Manuel Ι.
Επιπλέον, η Πορτογαλία έχει κερδίσει 14 «Όσκαρ» τουρισμού (τα World Travel Awards διοργανώνονται κάθε χρόνο από το 1993 και θεωρούνται τα «Όσκαρ» της τουριστικής βιομηχανίας). Η χώρα υπέβαλε 77 υποψηφιότητες και κέρδισε συνολικά 14 βραβεία σε περισσότερες από 10 ευρωπαϊκές κατηγορίες, ξεπερνώντας την Ισπανία και την Ιταλία, στο γκαλά των World Travel Awards 2015, η τελετή του οποίου πραγματοποιήθηκε στη Σαρδηνία της Ιταλίας. Πρωταγωνιστές στις βραβεύσεις ήταν οι δύο σημαντικότερες πόλεις της, με το CNN να συγκρίνει στη συνέχεια τη Λισαβόνα με το Πόρτο για να βρει ποια πόλη από τις δύο έχει το καλύτερο φαγητό, μνημεία πολιτισμού, παλιά καφέ και μπουτίκ, νυχτερινή ζωή και καλύτερες παραλίες. Λίγο αργότερα, το 2018, ο σπουδαίος ταξιδιωτικός οδηγός Lonely Planet επέλεξε την Πορτογαλία ως μία από τις 3 κορυφαίες χώρες για επίσκεψη.
Εκτός από τα πασίγνωστα τουριστικά μέρη στην Πορτογαλία όπως η Λισαβόνα, το Πόρτο και το Αλγκάρβε, αλλά και οι Σίντρα, Όμπιδος, Φάτιμα, Κοΐμπρα και τα νησιά Αζόρες και Μαδέρα, η πορτογαλική κυβέρνηση αναπτύσσει και προβάλλει πλέον νέους προορισμούς: την κοιλάδα Douro, το νησί Porto Santo και το Alentejo. Η κοιλάδα Douro είναι η παλαιότερη οριοθετημένη περιοχή κρασιού στον κόσμο από το 1756. Τον 21ο αιώνα ξαναβρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς ανακηρύσσεται μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO το 2001. Η Διαδημοτική Κοινότητα Douro (CIM Douro) φροντίζει συνεχώς για την προβολή με πληθώρα δράσεων. Ενδεικτικά, η περιοχή ονομάστηκε Ευρωπαϊκή Πόλη του Οίνου για τον Ιούνιο του 2023.
Είναι φανερό λοιπόν, πως τα κρασιά είναι ο καλύτερος ίσως πρεσβευτής της Πορτογαλίας και του τουρισμού της, με σημαντικότερο το γνωστό πόρτο. Παρόμοιο ρόλο παίζει και η προβολή της λαϊκής μουσικής της και κυρίως του μοναδικού είδους φάντο. Με προσπάθειες όπως οι παραπάνω, η Πορτογαλία καταφέρνει να συγκεντρώνει πλήθος τουριστών, προσδοκώντας σύντομα να σπάσει το ρεκόρ των 27 εκατομμυρίων επισκεπτών που σημείωσε το 2019, πριν την επιδημία του κορονοϊού.
Ηλέκτρα Καΐρη
Βιβλιογραφία:
7 Maravilhas de Portugal
https://whc.unesco.org/en/list/263/
https://www.visitportugal.com/en/content/portugal-wins-29-awards-world-travel-awards
https://www.lonelyplanet.com/portugal/lisbon
https://www.worldtravelawards.com/award-europes-leading-beach-destination-2021