Η λέξη «ταυτότητα» έχει πολλές σημασίες και μπορεί να αποδοθεί διαφορετικά σε διάφορα φιλοσοφικά πλαίσια. Η εθνική ταυτότητα όμως, στο σύνολό της, προϋποθέτει ταυτότητα εθνικής σκέψης.
Τα σύμβολα είναι απαραίτητα για την εθνική ταυτότητα καθώς αντιπροσωπεύουν την υπερηφάνεια και τις αξίες της χώρας. Η Αρμενία είναι ένα από τα αρχαία έθνη και εδώ καταγράφονται ορισμένα σύμβολα που χαρακτηρίζουν την χώρα αλλά και το αρμενικό έθνος. Εκτός από τη σημαία και το εθνικό εθνόσημο που είναι τα κρατικά σύμβολα της Αρμενίας, υπάρχουν επίσης αυτά που αντιπροσωπεύουν την ταυτότητα του έθνους.
Το αρμενικό σύμβολο αιωνιότητας είναι το αρχαίο εθνικό σύμβολο και στην αρμενική πραγματικότητα μπορεί να συναντηθεί σε πολλές παραλλαγές. Η εμφάνιση του Σήματος μοιάζει με δεξιόστροφα και αριστερόστροφα περιστρεφόμενο στολίδι, το οποίο αποτελείται από καμπύλες που εκτείνονται από το κέντρο του συμβόλου. Κατά κανόνα, το Ζώδιο πρέπει να έχει οκτώ καμπύλες, καθώς αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει την αναβίωση, την αναγέννηση και την επανάληψη.
Το λουλούδι «Forget-Me-Not» επιλέχθηκε ως σύμβολο του εορτασμού της εκατονταετηρίδας της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Το μαύρο χρώμα συμβολίζει τη φρίκη και τη μνήμη της Γενοκτονίας. Το κίτρινο μέρος του λουλουδιού, συμβολίζει το φως, με τη μορφή 12 πυλώνων που «καλλιεργούν» έναν κύκλο, που με τη σειρά του αντιστοιχεί στο μνημείο του Titerkarnaberd. Το μωβ, από την άλλη πλευρά, συμβολίζει την αναγνώριση της Γενοκτονίας. Τα πέντε πέταλα του λουλουδιού είναι οι πέντε ήπειροι όπου βρήκαν καταφύγιο οι Αρμένιοι μετανάστες, δημιουργώντας κοινότητες και καλλιεργώντας την αρμενική διασπορά.
Βερίκοκα:Ένα από τα πιο δημοφιλή σύμβολα της Αρμενίας είναι το βερίκοκο. Η ιστορία των βερίκοκων χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.χ., όταν ο Αλέξανδρος της Μακεδονίας έφερε αυτό το φρούτο από την Αρμενία στην Ελλάδα και από εκεί μέχρι τη Ρώμη, προσφέροντας του έτσι ευρεία διανομή. Οι αναφορές των βερίκοκων ως «αρμενικά μήλα» (λατ. Mela armeniaca, λατ. Pomum armeniacum) στα έργα των Πλίνιου, Διοσκουρίδα και Κολουμέλα, επιβεβαιώνουν περαιτέρω αυτήν τη θεωρία. Είναι αναμφισβήτητο ότι τα βερίκοκα, λόγω των κλιματικών συνθηκών της Αρμενίας, έχουν μια μοναδική γεύση, γεμάτη από ήλιο και από ανέμους της κοιλάδας του Αραράτ. Σήμερα, η αρμενική προέλευση των βερίκοκων, διαιωνίζεται από τους βοτανολόγους που ονόμασαν τον καρπό, «Αρμενίακα». Με τη σειρά τους, οι βερικοκιές χρησιμεύουν ως πηγή ξύλου για το πιο αγαπημένο και γνωστό αρμενικό μουσικό όργανο: ντουντουκ. (duduk) Το εργαλείο εφευρέθηκε πριν από την εποχή μας, κατά τις ημέρες του Βασιλείου των Ουράρτου. Η αρχική αρμενική ονομασία του οργάνου είναι tsiranapokh (σωλήνας βερίκοκου). Το duduk είναι κατασκευασμένο αποκλειστικά από ξύλο βερίκοκου, καθώς αυτό το ξύλο αντηχεί με ιδιαίτερο τρόπο. Το duduk(ντουτούκ), όπως κανένα άλλο όργανο, είναι σε θέση να εκφράσει την ψυχή του αρμενικού έθνους. Ο ήχος του duduk επιτρέπει μια υψηλή πνευματική εμπειρία που μερικές φορές μπορεί να σας οδηγήσει σε κλάματα.
Αραράτ: Σύμφωνα με τη Βίβλο, η Κιβωτός του Νώε προσγειώθηκε στο όρος Αραράτ και έγινε η βάση της καταγωγής του Αρμενικού λαού. Το Αραράτ θεωρείται ιερό βουνό για τους Αρμένιους. Έχει εξαιρετική ομορφιά και συμβολίζει τη μητέρα πατρίδα για κάθε Αρμένιο. Το Αραράτ είναι το πιο αναγνωρίσιμο πολιτιστικό και εθνικό σύμβολο της Αρμενίας, μπορεί να το δει κανείς παντού, ξεκινώντας από το κρατικό έμβλημα μέχρι τα εθνικά εμπορικά σήματα
Σταφύλια: Ο Νώε φύτεψε ένα κλήμα που έφερε από τον Κήπο της Εδέμ καθώς έβγαινε από την κιβωτό. Ως αποτέλεσμα, τα σταφύλια έγιναν επίσης σύμβολο της Αρμενίας, καθώς συμβολίζουν τον πλούτο και την αφθονία. Ένα από τα πιο νόστιμα πιάτα της αρμενικής εθνικής κουζίνας, το ντολμά, παρασκευάζεται με φύλλα σταφυλιού, ενώ και το περίφημο αρμενικό κονιάκ παρασκευάζεται από σταφύλια. Οι μάρκες «Ararat» και «Noy» είναι οι πιο αναγνωρίσιμες, εν μέρει λόγω του συμβολισμού τους.
Κρασί: Από τον πρώτο τρύγο του αμπελιού, ο Νόε κατάφερε να φτιάξει το πρώτο κρασί. Λαμβάνοντας υπόψη τις βιβλικές παραδόσεις και τα επιστημονικά δεδομένα, η Αρμενία είναι η γενέτειρα της οινοποίησης. Στην επικράτεια της Αρμενίας, (συγκεκριμένα στα σπήλαια της Αρένης), οι αρχαιολογικές ανασκαφές βοήθησαν στην ανακάλυψη του πρώτου οινοποιείου στον κόσμο, ηλικίας άνω των 6.000 ετών. Ως λίκνο της οινοποίησης, η Αρμενία θεωρεί δικαίως το κρασί ως ένα από τα εθνικά σύμβολα της χώρας. Το πρώτο Σάββατο του Οκτωβρίου κάθε έτους, η Αρμενία διοργανώνει το ετήσιο Παναρμενικό φεστιβάλ κρασιού: Areni Wine Festival. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ πραγματοποιούνται έκθεση και δραστηριότητες οινογευσίας. Όπως είπε ο διάσημος τραγουδιστής Charles Aznavour, «Το εκλεκτό αρμενικό κρασί περιέχει όλα όσα μπορείς να νιώσεις, κάτι πουν δεν μπορεί να εκφραστεί με λόγια…».
Khachkars: Ως το πρώτο κράτος που υιοθέτησε τον Χριστιανισμό (στις αρχές του 4ου αιώνα), μια νέα θρησκευτικ έκφραση άρχισε να αναδύεται στη χώρα. Αυτή η έκφραση ενσωμάτωσε αργά αλλά σίγουρα την εθνική ταυτότητα. Αντί για ναούς και βωμούς, η χώρα άρχισε να εγκαθιστά ξύλινους σταυρούς. Δεδομένου ότι οι ξύλινοι σταυροί είχαν βραχύβιο χαρακτήρα, οι άνθρωποι άρχισαν να χαράζουν σταυρούς στις πέτρες (χαχ – σταυρός, καρ – πέτρα). Το Khachkar είναι αναπόσπαστο μέρος της αρμενικής ιστορίας και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της Αρμενίας. Τα αρχαία χατσκάρ ή οι σταυρόλιθοι είναι μοναδικά στον αρμενικό πολιτισμό και θεωρούνται ότι έχουν μεγάλη αρχιτεκτονική αξία. Τα Khachkar, ιστορικά κατασκευάζονταν σε διάφορες περιπτώσεις: προς τιμήν της νίκης ή με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης της κατασκευής ενός ναού ή μιας γέφυρας. Αλλά πιο συχνά χρησίμευαν ως επιτύμβια μνημεία. Τα μοτίβα στα khachkar είναι τόσο διαφορετικά που δύσκολα θα μπορέσετε να βρείτε δύο πανομοιότυπα. Τα Khachkars είναι διάσπαρτα σε όλη την επικράτεια της ιστορικής και σύγχρονης Αρμενίας, γεγονός που καθιστά την χώρα υπαίθριο μουσείο.
Είναι εκπληκτικό το πώς, καθένα από τα εθνικά σύμβολα της Αρμενίας, δημιουργήθηκε και επηρέασε το ένα το άλλο στη διαδικασία της ιστορικής εξέλιξης. Σήμερα, είμαστε τυχεροί που μπορούμε να εντοπίσουμε πόσο στενά συνδέονται αυτά τα σύμβολα με την Εθνική Ταυτότητα.
Narine Tumasyan
Abrahamyan, L. (1995). Azgain inqnutyuny vorpes proces (National identity as a process, in Armenian). Identitas, 1, 21-25.
https://hal.science/hal-03680608/document
https://rowman.com/ISBN/9781461672722/The-Duduk-and-National-Identity-in-Armenia
ps://taqs.im/is-the-duduk-armenian/ htt
https://armenia.travel/article/national-symbols-of-armenia/
https://armeniadiscovery.com/en/articles/symbols-of-armenia
http://www.sarm.am/js/editor_innova/assets/Armenian_Eternity_Sign1.pdf
