Ο Αδαμάντιος Κοραής ταύτισε την λέξη «πολιτισμός» με τα ανώτερα προϊόντα του τρόπου ζωής μιας κοινότητας, δηλαδή με ό,τι αφορά την τέχνη, τη φιλοσοφία, αλλά και τις επιστήμες. Σήμερα, όταν ακούμε τη λέξη πολιτισμός σίγουρα υποσυνείδητα σκεφτόμαστε τα προαναφερθέντα, ωστόσο τείνουμε να λογίζουμε τον πολιτισμό ως τα διακεκριμένα χαρακτηριστικά ενός έθνους αψηφώντας πολλές φορές για παράδειγμα στοιχεία του πολιτισμού που βασίζονται στον χρόνο, όπως είναι η τέχνη ή η ιστορία.
Στις σκανδιναβικές χώρες η Ελλάδα νοείται ως κάτι παραπάνω από απλά μια ηλιόλουστη και ζεστή χώρα για τις καλοκαιρινές διακοπές. Η Ελλάδα για τις σκανδιναβικές χώρες είναι κοιτίδα του πολιτισμού και γενέτειρα της δημοκρατίας, η αρχαία Ελλάδα είναι άκρως γοητευτική για τους Σκανδιναβούς κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό από τα ινστιτούτα που υπάρχουν στην Αθήνα. Οι τρεις σκανδιναβικές χώρες, Νορβηγία, Δανία και Σουηδία έχουν τα αντίστοιχα: Νορβηγικό Ινστιτούτο στην Αθήνα, Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα και Σουηδικό Ινστιτούτο στην Αθήνα.
Ο σκοπός των Ινστιτούτων αυτών είναι διπλός, είναι τόσο Ινστιτούτα που διεξάγουν έρευνα όσο και πολιτισμικά Ινστιτούτα. Δηλαδή, έχουν ως στόχο την προώθηση της έρευνας, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας, την ιστορία, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, τις τέχνες, την αρχιτεκτονική, αλλά και τις πολιτιστικές παραδόσεις σε Σκανδιναβούς μαθητές, ερευνητές και πολίτες γενικά, επίσης στοχεύουν στην ταυτόχρονη προώθηση του πολιτισμού της εκάστοτε σκανδιναβικής χώρας στην Ελλάδα μέσα από πολιτισμικές εκδηλώσεις και συνέδρια.
Για παράδειγμα, τώρα τον Νοέμβριο θα πραγματοποιηθεί μία έκθεση (με όνομα Σουφλί Μετάξι») με έργα φοιτητών τόσο από την Ελλάδα όσο και από τη Σουηδία που συμμετείχαν το 2019 και το 2022 σε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών με τίτλο «A common thread. Artistic exchange Sweden-Greece». Κατά το παρελθόν έχουν διεξαχθεί ταινίες σκηνοθετημένες παραδείγματος χάριν από σουηδούς σκηνοθέτες με μνεία στην Ελλάδα και vice versa. Κάθε μήνα σχεδόν υπάρχει είτε στην Ελλάδα, είτε σε κάποια από τις χώρες αυτές που να αφορά τον πολιτισμό, δηλαδή τις τέχνες, την ιστορία, την μουσική της άλλης χώρας.
Από όλα τα παραπάνω μπορούμε να αντιληφθούμε πως μέσω αυτών των Ινστιτούτων οι Σκανδιναβοί πολίτες έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν έναν τελείως διαφορετικό πολιτισμό από τον δικό μας, αλλά και εμείς τόσο τα κοινά γνωρίσματα που μοιράζονται αυτές οι τρεις χώρες όσο και τα επιμέρους στοιχεία του πολιτισμού της εκάστοτε χώρας. Είναι σημαντικό να τονιστεί η στήριξη σε προγράμματα ανταλλαγής που παρέχουν αυτά τα Ινστιτούτα, καθώς νέοι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να βιώσουν και να μάθουν τον πολιτισμό και δεν συμμετέχουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα αποκλειστικά για την διασκέδασή τους.
Παράλληλα, τα Ινστιτούτα αυτά λειτουργούν ως φορείς άσκησης ήπιας ισχύος (soft power) της χώρας τους. Δηλαδή, δημιουργούν δεσμούς μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας τους που βασίζονται στον πολιτισμό μέσω των διάφορων πολιτισμικών εκδηλώσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Αυτό είναι σημαντικό να τονιστεί καθώς οι χώρες αυτές έχουν καταφέρει μέσω της ήπιας ισχύος να θεωρούνται από τους πιο «δυνατούς» συμμάχους. Είναι γεγονός πως κάτι τέτοιο έχει επιτευχθεί λόγω της προώθησης του πολιτισμού με μέσα όπως η δημιουργία Ινστιτούτων, η έμφαση στα προγράμματα ανταλλαγής μαθητών και φοιτητών αλλά και σε ερευνητών.
Καταληκτικά, αντιλαμβανόμαστε την αξία που δίνουν οι χώρες αυτές στον ελληνικό πολιτισμό και την κληρονομία του, καθώς είναι χώρες που η δημοκρατία είναι ιδιαιτέρως σημαντική και αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό και από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, οι οποίες έχουν ως στόχο την προώθηση του πολιτισμού μεν, αλλά μέσα από την ελευθερία της έκφρασης δε.
Πηγή: https://www.sia.gr/el/
Πηγή: https://www.diathens.gr/el
Πηγή: https://www.uib.no/en/nia
Αλμπάνη Φωτεινή