Συνέντευξη της Μαρίνας Νάτσια με την συγγραφέα Christina Anna Rosa Antoniadou
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Πείτε μου λίγα λόγια για εσάς.
Είμαι η Χριστίνα. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Γερμανία. Σπούδασα Γερμανική Φιλολογία και εργάστηκα πολλά χρόνια στο Goethe-Institut της Θεσσαλονίκης αλλά και σε άλλες χώρες όπου δίδασκα και ήμουν υπεύθυνη για διάφορα projects. Υπήρξα συγγραφέας πολλών βιβλίων για την εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας.
Τα ταξίδια και η ενασχόληση με άλλες χώρες είναι από τα αγαπημένα μου χόμπι. Έχω ταξιδέψει σε πολλές χώρες, νομίζω είναι 50 ή 60. Επίσης έχω ζήσει σε αρκετές χώρες όπως τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Αγγλία, τη Σιγκαπούρη, το Ντουμπάι, τη Δανία και τη Νότια Αφρική. Αυτό μου πρόσφερε νέες και ενδιαφέρουσες εμπειρίες στην κατά τ’ άλλα «κανονική καθημερινότητα», τις οποίες κατέγραψα στο blog μου www.homeiseverywhere.org Κάποια στιγμή μέσα από το blog μού ζήτησαν πολλοί followers να γράψω βιβλίο σχετικά με τις εμπειρίες μου. Αυτό και έκανα.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Ποια είναι η σχέση σας με τη Νότια Αφρική;
Αποφάσισα να αλλάξω ζωή σε μια ηλικία που συνήθως ακολουθείς την «πεπατημένη», προτιμάς δηλαδή να παραμείνεις σ’ αυτά που γνωρίζεις. Επέλεξα όμως το ταξίδι, την εμπειρία και το άγνωστο. Έφυγα από την χώρα μου, άφησα πίσω τη δουλειά μου, το σπίτι μου, τους φίλους μου και εγκαταστάθηκα κάπου μακριά. Δοκίμασα το διαφορετικό. Δοκίμασα τη Νότια Αφρική. Και μου βγήκε. Για τη χώρα δεν γνώριζα πολλά μέχρι που πήγα. Εννοείται πως είχα διαβάσει για το Apartheid, για τον Nelson Mandela και τον Desmond Tutu. Είχα δει διάφορα βίντεο για το Cape Town και το Garden Route. Μέχρι εκεί όμως. Δεν είχα ασχοληθεί ποτέ σε βάθος και ούτε και είχα πάει. Μόλις όμως έφτασα τον Απρίλιο του 2013 όλα άλλαξαν. Μου κίνησαν οι άνθρωποι τόσο πολύ το ενδιαφέρον που άρχισα να παρατηρώ την καθημερινότητα τους. Επιδίωκα να μιλάω με τον κόσμο. Και να κρατάω σημειώσεις. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για το blog και αργότερα για το βιβλίο.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Πως ήταν η εμπειρία σας ζώντας στη Νότια Αφρική;
Όπως ανέφερα ήδη έχω ζήσει σε αρκετές χώρες, όλες διαφορετικές μεταξύ τους. Η Νότια Αφρική με τους ανθρώπους της κατέκτησε μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Είναι μια χώρα όλο εκπλήξεις και οι άνθρωποι γεμάτοι ζεστασιά και καλοσύνη. Πολλά πράγματα είναι διαφορετικά από ότι τα γνώρισα στην Ευρώπη. Για παράδειγμα τον Ιούλιο και Αύγουστο είναι χειμώνας, τον Δεκέμβριο και Ιανουάριο καλοκαίρι. Τα Χριστούγεννα τα γιορτάζουν συνήθως στην παραλία φορώντας μαγιό. Όταν φυσάει ο νοτιάς φέρνει κρύο ενώ όταν ο αέρας έρχεται από τον Βορρά κάνει ζέστη. Η επόμενη διαφορά είναι η κίνηση στους δρόμους, τα αυτοκίνητα οδηγούν ανάποδα, όπως στη Μεγάλη Βρετανία.
Τα χρόνια στη Νότια Αφρική ήταν από τα πιο ευτυχισμένα της ζωής μου. Την αγάπησα την Νότια Αφρική έτσι όπως αγαπάς τον σύντροφο με τα ελαττώματά του. Τα βλέπεις μεν, αλλά δεν ενοχλούν, απλά είναι κάτι διαφορετικό. Γι’ αυτό και έγραψα την Jacaranda ελπίζοντας να αγκαλιαστεί το βιβλίο μου με την ίδια αγάπη με την οποία δημιουργήθηκε. Μέχρι τώρα πάντως το feedback που εισπράττω από τους αναγνώστες αυτό δείχνει.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Το βιβλίο σας «Η Jacaranda ανθίζει πάντα την άνοιξη» αναφέρεται σε μικρές ιστορίες από τη ζωή σας εκεί. Πείτε μου λίγα λόγια γι’ αυτό, την επιλογή του τίτλου, την έμπνευση σας, αλλά και τις ίδιες τις ιστορίες σας.
«Η Jacaranda Ανθίζει πάντα την Άνοιξη, δηλαδή τον Οκτώβριο» είναι ο τίτλος του βιβλίου μου με 47 short stories, και η ιδέα για τον τίτλο μου ήρθε από τα δέντρα στο Johannesburg που λέγονται Jacaranda και είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης. Μεγαλόπρεπα μοβ δέντρα που ζώνουν τους δρόμους και απλώνουν ένα μοβ πέπλο στην πόλη όταν ανθίζουν … την Άνοιξη, δηλαδή τον Οκτώβριο. Διότι όπως είπαμε πριν, στο νότιο ημισφαίριο οι εποχές είναι ανάποδα. Αυτό ακριβώς θέλω να τονίσω με τον τίτλο, ότι δηλαδή πρόκειται για μια χώρα όπου πολλά πράγματα είναι διαφορετικά για μας τους Ευρωπαίους. Αυτή η διαφορετικότητα όμως σε αιχμαλωτίζει, σε συνεπαίρνει και σε μαγεύει. Είναι πλανεύτρα η Αφρική.
Πρόκειται λοιπόν για 47 σύντομες ιστορίες που δίνουν μια γεύση από την ζωή και τους κατοίκους της Νότιας Αφρικής και συμπληρώνουν ένα παζλ της χώρας. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου αναφέρομαι σε καθημερινά περιστατικά που με βοηθούν να γνωρίσω τη χώρα. Στο δεύτερο μέρος αναλύω πιο σύνθετα θέματα, συχνά μέσα σε ιστορικά και πολιτικά πλαίσια. Κάθε επεισόδιο είναι σαν ένα κομμάτι ενός παζλ που στο τέλος ολοκληρώνει την εικόνα της Νότιας Αφρική. Ένας άλλος κόσμος, μια κουλτούρα ξένη για τους Ευρωπαίους, αλλά συνάμα πολύ γοητευτική και ιδιαίτερη ξεδιπλώνεται για τον αναγνώστη.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Θέλετε να μοιραστείτε δύο λόγια για τον όρο «ταξιδιωτική λογοτεχνία»;
Συνήθως εννοούμε με αυτό τον όρο λογοτεχνία που προκύπτει από το ταξίδι του συγγραφέα. Αυτό θα είναι το θέμα του επόμενου μου βιβλίο, δηλαδή short stories από διάφορα ταξίδια μου. «Η Jacaranda Ανθίζει πάντα την Άνοιξη» δεν προέκυψε από ταξίδι, αλλά από τη ζωή μου στη Νότια Αφρική. Εντούτοις, μπορεί να συγκαταλεχθεί στην ταξιδιωτική λογοτεχνία, διότι κάποιος που θέλει να επισκεφτεί την χώρα θα διαβάσει στο βιβλίο μου πολλές πληροφορίες για τα ήθη και έθιμα, τη νοοτροπία, την ιστορία και την πολιτική της χώρας. Δεν θα βρει πληροφορίες για εστιατόρια ή ξενοδοχεία τύπου Τripadvisor, αλλά πολύ πιο ιδιαίτερες και πολυτιμότερες λεπτομέρειες που θα τον βοηθήσουν να κατανοήσει την χώρα από μέσα.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Πως βιώσατε τον πολιτισμό και την κουλτούρα της Νότιας Αφρικής; Τι σας εντυπωσίασε;
Ο πιο όμορφος και διασκεδαστικός τρόπος να μαθαίνεις για τον τόπο που ζεις είναι να μιλάς με τους ντόπιους. Μέσα από τις περιγραφές τους παρουσιάζεται η ιστορία και ερμηνεύονται οι συνήθειες και η ιδιοσυγκρασία των Νοτιοαφρικάνων. Αυτό ακριβώς κάνω λοιπόν: πιάνω κουβέντα με τους ντόπιους, με τις κυρίες που είναι υπεύθυνες για την καθαριότητα, με κηπουρούς, κομμώτριες, νοσοκόμες, γιατρούς, πωλήτριες. Μ΄ αυτό τον τρόπο καταγράφω και συλλέγω λεπτομέρειες για κάθε ιστορία του βιβλίου μου. Παρουσιάζω με χιούμορ και αυτοσαρκασμό την προσπάθεια μιας ανίδεης Ευρωπαίας να ενταχθεί στην καθημερινότητα της Νότιας Αφρικής περιγράφοντας ήθη, έθιμα, ιστορία, πολιτική και γεγονότα της χώρας.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Απ’ όσο γνωρίζω η Νότια Αφρική έχει μεγάλη και ενεργή ελληνική κοινότητα. Θέλετε να μοιραστείτε μερικές εμπειρίες σε σχέση με αυτή;
Η πρώτη μου εμπειρία ήταν σε ένα από τα πολλά mall όπου ξαφνικά ακούστηκε το τραγούδι της Έλενας Παπαρίζου, το Number One. Γκαρσόν ενός εστιατορίου χορεύανε κεφάτοι σηκώνοντας έναν συνάδελφο ψιλά μιμούμενοι την εικόνα της Eurovision με την Παπαρίζου. Μετά αντιλήφθηκα ότι ήταν ένα ελληνικό εστιατόριο, όπως πάρα πολλά στη χώρα, μιας και οι κοινότητα η ελληνική μετράει 50.000-60.000 μέλη. Έκατσα λοιπόν στο εστιατόριο και γνώρισα τον ιδιοκτήτη, έναν ηλικιωμένο Έλληνα που από μικρό παιδί ζει στο Johannesburg. Μου είπε μια φράση που χαράχτηκε βαθιά μέσα μου: «Η Νότια Αφρική είναι μία χώρα ευλογημένη. Σκουπόξυλο βάζεις στο χώμα, ρίζες βγάζει. Σπουδαίο πράγμα οι ρίζες!»
Πολλοί φούρνοι είναι επίσης σε ελληνικά χέρια με αποτέλεσμα να βρίσκει κανείς τα Χριστούγεννα χωρίς καμία δυσκολία μελομακάρονα και κουραμπιέδες και το Πάσχα τσουρέκι και μαγειρίτσα. Ταυτόχρονα υπάρχουν γλυκά και λιχουδιές από Γερμανία, Βουλγαρία, Πορτογαλία, Ιταλία, Βρετανία και γενικά από όλες τις χώρες από όπου έχουν έρθει μετανάστες στη Νότια Αφρική. Η περιγραφή αυτού του multicultural type of living, δηλαδή αυτή η συνύπαρξη διαφορετικών ανθρώπων είναι το θέμα σε πολλές ιστορίες του βιβλίου μου.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Έχετε δει πολιτισμικές ομοιότητες μεταξύ της Ελλάδας και της Νότιας Αφρικής;
Σε αντίθεση με άλλες χώρες η Νότια Αφρική δεν διαθέτει έναν και μοναδικό πολιτισμό. Πρόκειται για ένα μωσαϊκό, διότι μιλάμε για το rainbow nation, ένας όρος πολύ πετυχημένος του Νομπελίστα Desmond Tutu. Αυτό σημαίνει ότι συνυπάρχουν πάρα πολλές ομάδες στην ίδια χώρα, με 11 διαφορετικές επίσημες γλώσσες: μαύροι, λευκοί, Ινδοί, Ασιάτες και οι λεγόμενοι colored. Μάλιστα οι μαύροι δεν αποτελούν μια ομάδα όπως ίσως θα νόμιζε κανείς αλλά χωρίζονται σε Xhosa, Zulu, Sotho και πολλές άλλες. Οι λευκοί πάλι χωρίζονται σ’ αυτούς που έχουν βρετανική καταγωγή και ήρθαν τέλος του 19. αιώνα και σ’ αυτούς που οι πρόγονοί τους μετανάστευσαν στη χώρα πριν 300 ή 400 χρόνια από Ολλανδία, Γερμανία, Ελβετία και Σκανδιναβικές χώρες. Ονομάζονται Afrikaners μιλώντας την γλώσσα Afrikaans που είναι ένα κράμα αποτελούμενο από ολλανδικά, ινδονησιακά – λόγω των αντίστοιχων σκλάβων – και την γλώσσα των ιθαγενών της Νότιας Αφρικής, δηλαδή των Khoi-San. Συνεπώς δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει μια κουλτούρα, αλλά πολλές διαφορετικές που συνυπάρχουν ειρηνικά και συνθέτουν αυτό το μωσαϊκό που είναι μοναδικό.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Πως βιώσατε την πολιτιστική ανταλλαγή και συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας και της Νότιας Αφρικής;
Γνώρισα κόσμο της ελληνικής κοινότητας, κυρίως με τις εκδηλώσεις του ελληνικού σχολείου Saheti. Θεωρείται από τα καλύτερα σχολεία του Johannesburg, ίσως και να είναι το καλύτερο της πόλης. Πάντως δεν φοιτούν μόνο παιδιά με ελληνική, αλλά και με αφρικάνικη, ινδική και βρετανική καταγωγή. Συνεπώς οι εκδηλώσεις σχετικά με τις ελληνικές γιορτές όπως της 25ης Μαρτίου ή της 28ης Οκτωβρίου έχουν έντονο νοτιοαφρικανικό χρώμα που αντιπροσωπεύει την rainbow nation της Νότιας Αφρικής. Ωστόσο οι Έλληνες διατηρούν στενή σχέση με την πατρίδα, φροντίζουν να επισκέπτονται τον Αύγουστο την Ελλάδα και προσπαθούν να μιλάνε ελληνικά μεταξύ τους.
Μαρίνα Νάτσια (ασκούμενη του Ε.Ι.Π.Δ.): Πιστεύετε ότι υπάρχει κάτι που δεν έχουμε καλύψει; Μπορείτε να μοιραστείτε ό,τι περαιτέρω πληροφορία θέλετε.
Θα ήθελα να αναφερθώ στους ανθρώπους που με βοήθησαν με τις πληροφορίες που μου έδιναν και στάθηκαν αφορμή να γράψω την Jacaranda που Ανθίζει πάντα την Άνοιξη. Έμαθα να τους ακούω, έμαθα να προσέχω τι λένε, και μάλιστα με μεγάλη αφοσίωση. Τους έκανα μια ερώτηση και αυτοί πηγαίναν το θέμα εκεί που θέλανε και εγώ ακολουθούσα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον ένα τέτοιο ταξίδι με τους ντόπιους. Δεν ξέρεις ποτέ που θα οδηγήσει. Να είναι καλά οι διάφοροι οδηγοί των ταξί, οι πωλήτριες, οι νοσοκόμες και οι γιατροί και φυσικά η Pamela και ο Zondi που δούλευαν στο σπίτι και βοηθούσαν στη λειτουργία του. Σ’ αυτούς οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ διότι συνέβαλλαν καθοριστικά για να μπορέσει η Jacaranda μου να ανθίζει πάντα την Άνοιξη.
Μαρίνα Nάτσια
Πηγή Εικόνας:
https://pixabay.com/el/photos/jacaranda-δέντρο-λουλούδια-268926/