
Η πολιτιστική διπλωματία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διπλωματίας της Σλοβακίας, κάτι το οποίο επιβεβαιώνει και το ίδιο το σάιτ του Υπουργείου Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Σλοβακίας. Η τελευταία ενημέρωση στις 7 Αυγούστου του 2022 αναλύει τους κεντρικούς πυλώνες του Υπουργείου Εξωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείου Πολιτισμού της Δημοκρατίας της Σλοβακίας. Οι ενημερώσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα και η σχετικά πρόσφατη τελευταία ενημέρωση δείχνει ακριβώς την βαρύτητα που δίνει το υπουργείο και συνεπώς η κυβέρνηση στο τομέα της πολιτιστικής διπλωματίας
Η πολιτιστική διπλωματία συμβάλλει στην ανάπτυξη της ελκυστικότητας και της αξιοπιστίας της Δημοκρατίας της Σλοβακίας σε όλο τον κόσμο. Σε σύγκριση με την παραδοσιακή διπλωματία, η πολιτιστική διπλωματία επικεντρώνεται στην επικοινωνία μέσω του πολιτισμού και των τεχνών. Η παρούσα έκθεση επιδιώκει να αναδείξει τους θεσμικούς εκείνους πυλώνες της πολιτιστικής διπλωματίας στην Δημοκρατία της Σλοβακίας.
Το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Πολιτισμού συνεργάζονται στενά στηριζόμενα στην τελευταία Συμφωνία του 2009. Το Υπουργείο Εξωτερικών συνεργάζεται με σλοβακικά ινστιτούτα σε πλήθος πόλεων ανά την Ευρώπη, όπως στο Βερολίνο, Βουδαπέστη, Ιερουσαλήμ, Μόσχα, Παρίσι, Πράγα, Ρώμη, Βαρσοβία και Βιέννη. Τα σλοβακικά αυτά ινστιτούτα αποτελούν κομμάτι της Συμφωνίας του 2009 και αντιπροσωπεύουν την πολιτιστική διπλωματία της Σλοβακίας στις ξένες χώρες. Είναι αυτά που διοργανώνουν πλήθος δραστηριοτήτων όπως συζητήσεις, θεατρικές παραστάσεις, παρουσιάσεις νέων βιβλίων και πλήθος άλλων εκδηλώσεων.
Τα δύο ενδιαφερόμενα για την πολιτιστική διπλωματία υπουργεία έχουν διαχωρίσει τις αρμοδιότητες τους, για την διευκόλυνση επίτευξης της διάδοσης της πολιτιστικής διπλωματίας στις ξένες χώρες. Η διάκριση αυτή περιγράφεται αναλυτικά στο επίσημο σάιτ του Υπουργείου Εξωτερικών και έχει ως εξής:
Υπουργείο Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Σλοβακίας:
i) συμμετέχει στην υλοποίηση διμερών σχέσεων στους τομείς της κουλτούρας, της εκπαίδευσης και της επιστήμης
ii) συντονίζει διμερής διακυβερνητικές συμφωνίες για τους προαναφερθέντες τομείς
iii) σε συνεργασία με τις αντίστοιχες κυβερνητικές αρχές, τις πρεσβείες και τα σλοβακικά ινστιτούτα στο εξωτερικό διοργανώνει και υλοποιεί την επίσημη, κρατική παρουσίαση του πολιτισμού της Σλοβακίας στις ξένες χώρες και συμμετέχει στην διεθνή συνεργασία στον τομέα της κουλτούρας
iv) υποστηρίζει και κατευθύνει τις πολιτιστικές δραστηριότητες όλων των διπλωματικών αποστολών κάθε είδους
v) προετοιμάζει τις συναντήσεις όλων των επικεφαλών των σλοβακικών ινστιτούτων και του Συμβουλίου των σλοβακικών ινστιτούτων
vi) είναι υπεύθυνο για την συνεργασία μεταξύ πολυμερών οργανισμών πολιτισμού (πχ. VF – Visegrad Fund, EUNIC -European Union National Institutes for Culture, ASEF – Asia-Europe, PCCE – Platform Culture Central Europe, Eastern Partnership Platform)
Υπουργείο Πολιτισμού της Δημοκρατίας της Σλοβακίας:
i) συνεργάζεται με τα Υπουργεία Εκπαίδευσης, Επιστήμης, Έρευνας και Αθλητισμού της Δημοκρατίας της Σλοβακίας στους τομείς της εκπαίδευσης και της επιστήμης
ii) συμμετέχει στην δημιουργία και την διασφάλιση της ολοκλήρωσης της πολιτικής των υποτροφιών της Δημοκρατίας της Σλοβακίας
iii) συντονίζει την Μικτή Επιτροπή Σλοβακίας-Αυστρίας στον τομέα του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της επιστήμης και τη Διακυβερνητική Σλοβακική-Ουκρανική Επιτροπή για τις εθνικές μειονότητες, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό.
iv) συνεργάζεται στον τομέα των κρατικών και κυβερνητικών τιμών
v) συντονίζει τις ερωτήσεις σχετικά με τους Σλοβάκους πολίτες στο εξωτερικό
vi) είναι επίσης συντονιστής αυτής της ατζέντας σε συνεργασία με το Γραφείο για τους Σλοβάκους που ζουν στο εξωτερικό
vii) συνεργάζεται με Σλοβάκους που ζουν στο εξωτερικό, κυρίως μέσω των πρεσβειών και των προξενικών αρχών (REPUBLIC, 2022)
Συμπερασματικά, οι αρμοδιότητες του εκάστοτε υπουργείου είναι διακριτά διαχωρισμένες. Το θεσμικό πλαίσιο, που ορίζεται με την τελευταία ενημέρωση της 7ης Αυγούστου του 2022, καθορίζει τους άξονες της πολιτιστικής διπλωματίας με πλέον ξεκάθαρο τρόπο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στις απαιτήσεις ενός σύγχρονου δυτικού κράτους και συνεισφέροντας στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής.
Γεώργιος Κουρούσης
REPUBLIC, M. O. (2022). Cultural diplomacy.