
O κος Γιάννης Βαληνάκης είναι μέλος του ακαδημαϊκού συμβουλίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας.
Ο Γιάννης Βαληνάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955 με καταγωγή από τα Δωδεκάνησα (Χάλκη-Κάλυμνο), γιος του γιατρού Γιώργου Βαληνάκη και της Τότας, Γεν. Διεθύντριας της Σχολής Νηπιαγωγών και Προέδρου του Λυκείου των Ελληνίδων. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διεθνές δίκαιο και πολιτική επιστήμη στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Ολοκλήρωσε τρία μεταπτυχιακά προγράμματα DEA: στη διεθνή πολιτική, στην αμυντική πολιτική και στην ιστορία των διεθνών σχέσεων, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Παρίσι Ι). Στο ίδιο Πανεπιστήμιο αναγορεύθηκε διδάκτορας των διεθνών σχέσεων με άριστα το 1981.
Ανέπτυξε μια πολυσχιδή δραστηριότητα, τόσο ως Καθηγητής Πανεπιστημίου, όσο και στην πολιτική στην οποία συμμετείχε για ένα διάστημα (2004-2009) ως Υφυπουργός Εξωτερικών και Βουλευτής Δωδεκανήσου.
Πανεπιστημιακή σταδιοδρομία
Εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής το 1984 στο Τμήμα Νομικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και το 1988 Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών στο γνωστικό αντικείμενο «Διεθνείς Σχέσεις». Το 1992 εξελέγη Καθηγητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο, ενώ το 1994 Καθηγητής της Έδρας Jean Monnet στην Ευρωπαϊκή Πολιτική και Διπλωματία. Το 2013 τιμήθηκε με την ανώτατη πανεπιστημιακή διάκριση της Έδρας Jean Monnet “Ad Personam” από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δίδαξε ή εργάστηκε ως ερευνητής σε πολλά Πανεπιστήμια και Κέντρα στην Ελλάδα, τη Νέα Υόρκη (Institute for East West Studies), τις Βρυξέλλες (Centre for European Studies), το Λονδίνο (London School of Economics), το Παρίσι (Institute for EU Security Studies) και την Κύπρο (Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις).
Ανέπτυξε πολυσχιδή και έντονη επιστημονική δραστηριότητα, με συνεχείς δημοσιεύσεις και πολλές διακρίσεις, τόσο εντός, όσο και εκτός συνόρων. Διηύθυνε δεκάδες ερευνητικά προγράμματα και ομάδες, στην Ελλάδα και το εξωτερικό και τιμήθηκε με επιστημονικά και διοικητικά καθήκοντα σε πολλούς ερευνητικούς τομείς.
Διετέλεσε Γενικός Διευθυντής στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής ΕΛΙΑΜΕΠ (1988-1998) καθιερώνοντάς το διεθνώς μεταξύ των πιο δραστήριων think tanks της Ευρώπης, και εμπνευστής μεταξύ άλλων και των Διεθνών Σεμιναρίων Χάλκης, στα οποία εκπαιδεύτηκαν εκατοντάδες νέοι επιστήμονες και πολιτικοί της Ευρώπης.
Διετέλεσε, επίσης, Γενικός Διευθυντής (2000-2004) και Πρόεδρος του Κέντρου Αριστείας Jean Monnet του Πανεπιστημίου Αθηνών (2009-σήμερα), Senior Fellow στο London School of Economics (European Institute) (2011-2013) και Senior Fellow στο Ινστιτούτο Μελετών για θέματα ασφαλείας της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης (1997-1998). Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Centre for European Studies, στις Βρυξέλλες (από το 2009), της Επιστημονικής Επιτροπής του Fondation Chirac στο Παρίσι (από το 2011), της Επιστημονικής Επιτροπής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Σπουδών Παν/μίου Kadir Has στην Κων/πολη (από το 2010), της Διεθνούς Επιτροπής για την Συνεργασία στον Εύξεινο Πόντο (2010-2011) και της Επιστημονικής Επιτροπής του European View. Ήταν, επίσης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Robert Schumann (1999-2001), του Διεθνούς Κέντρου Μελετών Ευξείνου Πόντου (ΔΙΚΕΜΕΠ)και άλλων ερευνητικών φορέων.
Συγγραφικό Έργο
Δημοσίευσε πολλές μονογραφίες και δεκάδες επιστημονικά άρθρα και μελέτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε τέσσερεις ξένες γλώσσες (αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά). Συμμετείχε, επίσης σε δεκάδες διεθνή συνέδρια, επιστημονικές συναντήσεις και ημερίδες ως ομιλητής ή με ανακοινώσεις (αναλυτικά, βλ. εδώ).
Πολιτική σταδιοδρομία
Μετά τη δημοσίευση του βιβλίου του «Με όραμα και πρόγραμμα: Εξωτερική πολιτική για μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση» το 1998, προσκλήθηκε από τον Κώστα Καραμανλή, τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να αναλάβει σύμβουλός του στα ευρωπαϊκά θέματα και Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ένωσης της Νέας Δημοκρατίας (Οκτώβριος 1998). Εκπροσώπησε το κόμμα της ΝΔ στο Πολιτικό Γραφείο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP) και αναδείχθηκε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Δημοκρατικής Ένωσης (European Democrat Union-EDU) και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Δημοκρατικής Ένωσης (International Democrat Union-IDU).
Από τον Μάιο του 2003 μέχρι και τον Μάρτιο του 2004 διετέλεσε εξωκοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής. Στις εκλογές του Μαρτίου 2004 εξελέγη Βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ και τον Σεπτέμβριο του 2007 Βουλευτής Δωδεκανήσου.
Διετέλεσε Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τα πολιτικά και ευρωπαϊκά θέματα καθ’όλη την περίοδο των κυβερνήσεων Κ. Καραμανλή 2004-2009. Συμμετείχε έτσι ενεργά σε όλο το φάσμα δραστηριοτήτων της ελληνικής εξωτερικής και ευρωπαϊκής πολιτικής. Ήταν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό (Λουκέρνη) που οδήγησαν στην απόρριψη του Σχεδίου Αννάν και στην είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας χωρίς όρους στην ΕΕ, σε ελληνο-τουρκικές, ελληνο-αμερικανικές, ελληνορωσικές κ.ά. διμερείς συναντήσεις κορυφής.
Ως Υφυπουργός Εξωτερικών συμμετείχε επίσης ως κύριος διαπραγματευτής εκ μέρους της Ελλάδας σε όλα τα σημαντικά ευρωπαϊκά θέματα, όπως το «Ευρωπαϊκό Σύνταγμα» και την μετέπειτα Συνθήκη της Λισαβόνας (2004-2008), τον Προϋπολογισμό της ΕΕ 2007-2013, τις διαπραγματεύσεις με τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες για τη διεύρυνση της Ένωσης κ. ά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του συμμετείχε σε περισσότερα από 40 Υπουργικά Συμβούλια Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων (GAERC) και σε περισσότερα από 40 Συμβούλια υπουργών (συμπεριλαμβανομένων και των άτυπων) της ΕΕ, του ΝΑΤΟ, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ΟΑΣΕ, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου (BSEC), της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, του Μεσογειακού Φόρουμ κ.ά. Αντικατέστησε τον/την Υπουργό Εξωτερικών σε πάνω από 20 υπουργικές διασκέψεις ΕΕ-Ασίας (ASEM), ΕΕ-Μεσογείου, ΕΕ-Λατ. Αμερικής, ΕΕ-Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) κ.ά. Διετέλεσε πολλές φορές αρχηγός της ελληνικής αντιπροσωπείας σε διεθνείς συναντήσεις Κορυφής (Επιπέδου Αρχηγών Κρατών/Κυβερνήσεων) στη θέση του κωλυόμενου Πρωθυπουργού.
Ως Υφυπουργός Εξωτερικών πήρε πολλές πρωτοβουλίες για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων. Υπήρξε εμπνευστής της έναρξης διαπραγματεύσεων με γειτονικά κράτη για την οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ (Σχέδιο «Ελλάς επί 4») και στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με Λιβύη, Αίγυπτο και Αλβανία (Συμφωνία του 2009). Είχε κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό της ελληνικής εξωτερικής και ευρωπαϊκής πολιτικής και ειδικότερα στην προσέγγιση με Ρωσία, Γαλλία και Κίνα, στις σχέσεις με Τουρκία και ΗΠΑ, στην υλοποίηση των ευρωπαϊκών περιπολιών FRONTEX (αεροσκάφη, ελικόπτερα, σκάφη κλπ) κατά μήκος των ελληνο-τουρκικών θαλασσίων συνόρων, και στην συναφή προώθηση της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες στην ΕΕ για την καθιέρωση ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής της Ένωσης, με ιδιαίτερη σημασία για την χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό προώθησε και την ειδική μέριμνα για τα νησιά (Υπουργικές Συναντήσεις της ΕΕ για την νησιωτική πολιτική-Ρόδος 2008, Κως 2009).
Σχεδίασε, επίσης, και εγκαινίασε την «Ομάδα της Ελιάς» (άτυπες συναντήσεις συντονισμού των Υπουργών των 12 Μεσογειακών κρατών της ΕΕ). Συνίδρυσε την «Ομάδα των 18» Κρατών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον Προϋπολογισμό της ΕΕ 2007-2013 που στέφθηκε από εξαιρετικά αποτελέσματα για την Ελλάδα (ΕΣΠΑ). Συμμετείχε, επίσης, ενεργά σε περισσότερα από 20 ειδικά υπουργικά Συμβούλια Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και στις διαπραγματεύσεις Συμφωνιών Ένταξης και Συμφωνιών Σταθεροποίησης και Σύνδεσης της ΕΕ με τις βαλκανικές χώρες.
Τέλος, είχε ενεργό ρόλο στις σχέσεις Ελλάδας/ΕΕ-Τουρκίας και τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην επιβολή όρων και προαπαιτούμενων εξωτερικής πολιτικής στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας.
Μετά τις εκλογές του 2009 αποχώρησε από την πολιτική σκηνή διατηρώντας μόνο την ιδιότητα του συνεργάτη του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Βίλφριντ Μάρτενς, καθώς και του μέλους του ΔΣ του Κέντρου Μελετών του ΕΛΚ.
Τιμητικές Διακρίσεις
Ο Γιάννης Βαληνάκης συμμετείχε σε πολλές διεθνείς και ελληνικές επιτροπές και έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις, διεθνή παράσημα και μετάλλια.
Ξένες γλώσσες
Μιλάει άριστα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και χειρίζεται την ισπανική, ιταλική και ρωσική γλώσσα.
Η σύζυγός του, Χριστίνα Χαρατσάρη, είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και έχουν μια κόρη,τη Χριστιάννα πτυχιούχο της Νομικής Αθηνών και LLM Queen Mary University.
Πηγή: https://valinakis.gr/cv/