
Ο αθλητισμός διαχρονικά αποτελεί ένα δυναμικό μέσο επιρροής και άσκησης «ήπιας ισχύος» (soft power). Οι αξίες που πρεσβεύει ο αθλητισμός, όπως είναι το “ευ αγωνίζεσθαι” και η «ευγενής άμιλλα» έρχονται σε αντίθεση με τη «σκληρή ισχύ» (hard power) προάγοντας την ειρήνη και τη συνεργασία. Αν και η «αθλητική διπλωματία» είναι ένας πρόσφατος όρος, συνδέεται ιστορικά με την Αρχαία Ελλάδα και τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων, που παραμένει το σπουδαιότερο αθλητικό γεγονός παγκοσμίως (khmetkarimov & Aminova, 2021:422). Η αθλητική διπλωματία αναφέρεται στη χρήση αθλητών και αθλητικών διοργανώσεων από ένα κράτος ως μέσο προώθησης θετικής εικόνας στο εξωτερικό. Παράλληλα, τα οφέλη (κοινωνικά, οικονομικά, εκπαιδευτικά κτλ.) της διπλωματίας του αθλητισμού είναι αναρίθμητα και την καθιστούν ένα ισχυρό διπλωματικό εργαλείο (Murray 2012:576).
Ο θεσμός των μαραθωνίων δρόμων έχει γίνει διεθνής πρακτική, και διεξάγεται σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Οι ρίζες του μαραθωνίου δρόμου συνδέονται με την ιστορική μάχη του Μαραθώνα και τη νίκη των ελλήνων κατά των περσών. Σύμφωνα με την παράδοση, ο στρατιώτης Φειδιππίδης ήταν ο αγγελιοφόρος που διένυσε την απόσταση από το πεδίο μάχης έως την Αθήνα και εξέπνευσε φωνάζοντας «νενικήκαμεν» (Σταύρου, 2016:123). Η συμβολική αξία των μαραθώνιων δρόμων είναι υψηλή και αναδεικνύει την υπέρτατη προσπάθεια των αθλητών προκειμένου να τερματίσουν τη διαδρομή.
Ως κληρονόμος του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και άλλων ιστορικών επιρροών, η Κύπρος έχει πολλές προοπτικές ως προς την άσκηση αθλητικής διπλωματίας εκμεταλλευόμενη την ιδιαίτερη γεωγραφία και τον πολιτισμικό πλούτο. Η Κύπρος σήμερα διοργανώνει πολύ γνωστούς διεθνείς μαραθωνίους δρόμους όπως τον “Opap Limassol Marathon”, τον “Logicom Cyprus Marathon” (Πάφος) και τον «Radisson Blu Διεθνή Μαραθώνιο Λάρνακας» (worldsmarathons.com). Έτσι, η Κύπρος με τη συμβολή κρατικών και ιδιωτικών φορέων ενισχύει την εικόνα της στο εξωτερικό, όπως αποδεικνύεται και από τον αυξανόμενο αριθμό συμμετοχών στους αγώνες. Οι διαδρομές έχουν σχεδιαστεί με τρόπο που να προσφέρει στους αθλητές μια μοναδική εμπειρία, καθώς περνούν μέσα από πολιτιστικές διαδρομές με μνημεία και αρχαιότητες απολαμβάνοντας το απαράμιλλο μεσογειακό τοπίο.
Ο «Radisson Blu Διεθνής Μαραθώνιος Λάρνακας» παρότι δεν είναι ο ιστορικότερος μαραθώνιος της Κύπρου, διακρίνεται για τις καινοτόμες δράσεις και αποτελεί ένα ισχυρό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι ιδιωτικοί φορείς μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην άσκηση πολιτιστικής διπλωματίας. Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία του «Radisson Blu Διεθνής Μαραθώνιος Λάρνακας» είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των τοπικών αρχών της Λάρνακας και της διεύθυνσης του “Radisson Blu Hotel” το οποίο ανήκει στην αλυσίδα ξενοδοχείων “Radisson Hotel Group”. Μέχρι τότε, η πόλη του Ζήνωνα δεν φιλοξενούσε κάποιο μεγάλο αθλητικό γεγονός και πλέον διαθέτει έναν πολυδιάστατο μαραθώνιο, καθώς οι δράσεις του εκτείνονται πέρα από τη διεξαγωγή του αγώνα (philenews.com, 2024).
Αρχικά, ο Μαραθώνιος της Λάρνακας είναι ο πρώτος «πράσινος» μαραθώνιος της Κύπρου, καθώς η διοργάνωση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και την ανακύκλωση. Στο ίδιο πλαίσιο, οι δημοτικές αρχές παραχώρησαν έναν χώρο στη διοργανώτρια αρχή όπου έχει προγραμματιστεί η δημιουργία ενός πάρκου αφιερωμένου στον Μαραθώνιο (philenews.com, 2024). Ένα από τα κύρια μηνύματα της διοργάνωσης είναι η προώθηση της ασφαλούς οδήγησης με το σύνθημα «Τρέξε τώρα! Όχι όταν οδηγείς!». Η παραπάνω εκστρατεία υλοποιήθηκε με τη συμβολή της εταιρίας «Anytime» πραγματοποιώντας διαφόρων ειδών δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες. Την πρωτοβουλία ενίσχυσε με την παρουσία του ο Αντρέας Αραβής, brand ambassador της Anytime με το αναπηρικό του καροτσάκι ενθαρρύνοντας έτσι τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία (blog.anytimeonline.com, 2024). Τέλος, πολύ σημαντική ήταν η συνεισφορά της διοργάνωσης στο γενικό σύστημα υγείας της Κύπρου κατά την περίοδο της πανδημίας του COVID-19 (reporter.com.cy, 2020).
Ο Μαραθώνιος της Λάρνακας, παρά την ολιγοετή ύπαρξή του, έχει αποσπάσει 50 βραβεία στην Κύπρο και το εξωτερικό και μετρά συμμετοχές από 85 χώρες του κόσμου. Συνάμα, ο «Radisson Blu Διεθνής Μαραθώνιος Λάρνακας» είναι ο μοναδικός κυπριακός μαραθώνιος που συμμετέχει στις διασκέψεις της AIMS, τη Διεθνή Ένωση Μαραθωνίων Δρόμων και Μεγάλων Αποστάσεων προσδίδοντάς στη διοργάνωση υψηλό κύρος (www.tothemaonline.com, 2018).
Οι πολλαπλές διαστάσεις που έχει αποκτήσει ο μαραθώνιος της Λάρνακας, τον καθιστούν ισχυρό εργαλείο πολιτιστικής διπλωματίας, ενισχύοντας την εικόνα του κράτους στο εξωτερικό. Η διάδοση των θεμελιωδών κοινωνικών αξιών, οι εθελοντικές δράσεις και η ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας μεταφράζονται σε διεθνή αναγνώριση, οικονομική ανάπτυξη και κυρίως σε οικοδόμηση ισχυρών διακρατικών σχέσεων. Έτσι, η Κυπριακή Δημοκρατία μέσω της αθλητικής διπλωματίας και της ήπιας ισχύος έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει την θετική υποστήριξη της διεθνούς κοινής γνώμης ακόμη και για κρίσιμα εθνικά ζητήματα.
Ιωάννης Σαρίδης
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
blog.anytimeonline.com. (22 Νοεμβρίου 2024). Θέληση. Δύναμη. Αντοχή. 7ος Radisson Blu Διεθνής Μαραθώνιος Λάρνακας. Ανακτήθηκε 18 Φεβρουαρίου 2025, από blog.anytimeonline.com.cy: https://blog.anytimeonline.com.cy/thelisi-dynami-antochi-7os-radisson-blu-diethnis-marathonios-larnakas/
khmetkarimov, G., & Aminova, R. (2021). Sport as a tool of soft power in modern international relations. Journal of Human Sport and Exercise, 16(2), 421-426.
Murray, S. (2012). The Two Halves of Sports-Diplomacy. Diplomacy & Statecraft, 23(3), 576-592.
larnakamarathon.com. (23 Οκτωβρίου 2024). GREEN STRIDES: Ο RADISSON BLU ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ Η BIOLAND ENERGY GROUP ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ. Ανακτήθηκε 15 Φεβρουαρίου 2025, από www.larnakamarathon.com: https://www.larnakamarathon.com/green-strides/
Marathon Races In Cyprus. (χ.χ.). Ανακτήθηκε 19 Φεβρουαρίου 2025, από worldsmarathons.com: https://worldsmarathons.com/c/marathon/cyprus
philenews.com. (23 Οκτωβρίου 2024). Έρχεται στις 17 Νοεμβρίου ο 7ος Radisson Blu Διεθνής Μαραθώνιος Λάρνακας. Ανακτήθηκε 9 Φεβρουαρίου 2025, από www.philenews.com/: https://www.philenews.com/kipros/topika/article/1521220/erchete-stis-17-noemvriou-o-7os-radisson-blu-diethnis-marathonios-larnakas/
Σταύρου, Α. (2016). «Α’ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ 1896: ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ – Η γένεση και το χρονικό» (σ. 123). Διδακτορική διατριβή, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ, Σέρρες.
Πηγή Εικόνας: https://www.pexels.com/el-gr/photo/2654902/