Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης αποτέλεσε την βασική και υψίστης σημασίας Θεολογική Σχολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, η οποία και λειτούργησε έως τα τέλη του 1971. Ήταν εκείνο το κομβικό έτος, κατά το οποίο ένας τουρκικός νόμος «σφράγισε» ουσιαστικά τις πύλες του σπουδαίου αυτού μνημείου και οικοδομήματος, γεγονός που δυσαρέστησε πολύ τον Ορθόδοξο -και όχι μόνον- πληθυσμό σε όλο τον κόσμο.
Πέρα από κάθε πολιτική ή θρησκευτική διάσταση του πολύ σοβαρού αυτού ζητήματος, το ενδιαφέρον των μελετητών είναι στραμμένο και στην πολιτιστική πτυχή του, καθώς ένα τόσο σπουδαίο ορόσημο με διεθνή χαρακτήρα και ισχύ, δεν είναι εύλογο να παραμένει παραγκωνισμένο και «εγκλωβισμένο» ανάμεσα σε πολιτικές αποφάσεις και διπλωματικά παιχνίδια.
Φέτος, συμπληρώθηκαν 50 έτη από τη θλιβερή αυτή απόφαση και ο διεθνής δημοσιογραφικός χώρος δε θα μπορούσε να παραλείψει την πεντηκονταετή «πικρή» επέτειο για την Ορθοδοξία, πολλώ δε μάλλον, τη στιγμή που πολιτικοί, διεθνολόγοι, διπλωμάτες, αλλά και πολιτικοί ηγέτες, μνημόνευσαν το γεγονός αυτό σε διάφορα δελτία τύπου και ανακοινώσεις τους (μεταξύ άλλων, σε δήλωση προέβη και ο Εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, Ned Price).
Χαρακτηριστική και άξια αναφοράς, λοιπόν, αποτελεί η στάση των ΗΠΑ, οι οποίες ζήτησαν τον σεβασμό, από τουρκικής πλευράς, στην ελευθερία της θρησκείας και των πεποιθήσεων, ενώ, παράλληλα, παρότρυναν την Τουρκία να δρομολογήσει την επαναλειτουργία της Σχολής αλλά και την εκπαίδευση των κληρικών σε αυτήν. Η πανδημική κρίση δεν ευνόησε την οργάνωση εκδηλώσεων ή διαμαρτυριών για την έκφραση του αιτήματος της επαναλειτουργίας της Σχολής, ωστόσο το μήνυμα αυτό παραμένει ηχηρό παρά τις δυσμενείς συνθήκες.
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ άλλοτε, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη διαφύλαξης των πανανθρώπινων αξιών και η άρση απαγορευτικών διατάξεων και στάσεων οι οποίες λειτουργούν, αφενός, ως τροχοπέδη στην εξέλιξη και στη δημιουργία νέων πολιτιστικών αξιών και αφετέρου ως κίνδυνος για τη διαφύλαξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και του Διεθνούς Δικαίου.
Ας ελπίσουμε να δοθεί σύντομα ένα αίσιο τέλος στο ζήτημα της Χάλκης και να έχει την ευκαιρία ο ορθόδοξος κόσμος να συμμετέχει στο μεγαλείο αυτού του εμβληματικού χώρου.
Αντωνία Αδαμίδου
Πηγές:
Αναλυτική Έκθεση, Ιούλιος-Αύγουστος 2021, Έδρα Θουκυδίδης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Υπεύθυνος Έδρας «Θουκυδίδης»: Ηλίας Κουσκουβέλης, Καθ. Διεθνών Σχέσεων: http://idea.uom.gr/wp-content/uploads/2021/09/Έκθεση-ΓΕΕΘΑ-Ιούλ-Αύγ-2021-δημόσια.pdf
Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς Ερντογάν: «Ανοίξτε» τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, CNN Greece, Ιούλιος 2021:
50th Anniversary of the Closing of Halki Seminary:
https://www.state.gov/50th-anniversary-of-the-closing-of-halki-seminary/
https://pixabay.com/el/photos/κωνσταντινούπολη-ο-πύργος-του-γαλατά-4307665/